Carboplatin Accord
Carboplatin
Carboplatin Accord - informacje dla lekarza
Wskazania do stosowania
Karboplatyna jest wskazana w leczeniu:
- Zaawansowanego raka jajnika pochodzenia nabłonkowego:
- W leczeniu pierwszego rzutu
- W leczeniu drugiego rzutu, gdy leczenie innymi lekami okazało się nieskuteczne
- Drobnokomórkowego raka płuca
Karboplatyna wykazuje skuteczność porównywalną do cisplatyny w leczeniu różnych typów nowotworów, niezależnie od ich lokalizacji.
Dawkowanie i sposób podawania
Karboplatynę należy podawać wyłącznie drogą dożylną. Zalecana dawka dla dotychczas nieleczonych dorosłych pacjentów z prawidłową czynnością nerek (ClCr >60 ml/min) wynosi 400 mg/m2 pc. w pojedynczej dawce, podawanej w krótkiej infuzji dożylnej trwającej 15-60 minut.
Alternatywnie można zastosować wzór Calverta do obliczenia dawki:
Dawka (mg) = docelowa wartość AUC (mg/ml x min) x [GFR ml/min + 25]
Wyjściowy klirens kreatyniny | Dawka początkowa (dzień 1) |
---|---|
41-59 ml/min | 250 mg/m2 iv |
16-40 ml/min | 200 mg/m2 iv |
Leczenia nie należy powtarzać wcześniej niż po upływie 4 tygodni od poprzedniego kursu i/lub zanim liczba granulocytów obojętnochłonnych wyniesie co najmniej 2000 komórek/mm3, a liczba płytek krwi co najmniej 100 000 komórek/mm3.
Dawkę początkową należy zmniejszyć o 20-25% u pacjentów z czynnikami ryzyka, takimi jak wcześniejsza terapia mielosupresyjna lub niski stopień sprawności (ECOG 2-4 lub Karnofsky <80).
Zaleca się cotygodniowe oznaczanie morfologii krwi w celu monitorowania nadiru i dostosowania dawkowania w kolejnych cyklach.
Przeciwwskazania
Karboplatyny nie wolno stosować u pacjentów:
- Z nadwrażliwością na karboplatynę i/lub inne związki zawierające platynę
- W okresie karmienia piersią
- Z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (klirens kreatyniny <30 ml/min)
- Z ciężką mielosupresją
- Z krwawiącymi guzami
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Karboplatynę powinny podawać wyłącznie osoby z doświadczeniem w stosowaniu chemioterapii przeciwnowotworowej. Kluczowe kwestie do uwzględnienia:
- Mielosupresja - ścisłe monitorowanie morfologii krwi
- Nefrotoksyczność - regularna ocena czynności nerek
- Reakcje alergiczne - obserwacja pacjenta pod kątem objawów
- Neurotoksyczność - ocena neurologiczna pacjenta
- Ototoksyczność - badania audiometryczne
- Hepatotoksyczność - monitorowanie parametrów wątrobowych
Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów w podeszłym wieku, z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby oraz wcześniej intensywnie leczonych.
Warto zapamiętać
- Karboplatyna powoduje mielosupresję zależną od dawki, która jest głównym działaniem ograniczającym jej stosowanie
- Konieczne jest ścisłe monitorowanie parametrów hematologicznych, nerkowych i wątrobowych podczas terapii karboplatyną
Interakcje
Należy zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu:
- Leków nefrotoksycznych - zwiększone ryzyko nefrotoksyczności
- Aminoglikozydów - nie zaleca się łączenia
- Fenytoiny - możliwe zmniejszenie jej stężenia w surowicy
- Innych leków mielosupresyjnych - nasilenie mielosupresji
Ciąża i laktacja
Karboplatyna wykazuje działanie embriotoksyczne i teratogenne u zwierząt. Nie należy stosować w ciąży, chyba że potencjalne korzyści przewyższają ryzyko dla płodu. Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną antykoncepcję. Karmienie piersią jest przeciwwskazane podczas leczenia karboplatyną.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane karboplatyny to:
- Mielosupresja (małopłytkowość, leukopenia, neutropenia, niedokrwistość)
- Nudności i wymioty
- Zaburzenia czynności nerek
- Zaburzenia elektrolitowe
- Neuropatia obwodowa
- Ototoksyczność
- Hepatotoksyczność
Rzadziej występują reakcje alergiczne, w tym anafilaksja. Sporadycznie obserwowano wtórne nowotwory i ostrą białaczkę promielocytową.
Przedawkowanie
Brak swoistego antidotum. Leczenie przedawkowania jest objawowe i podtrzymujące, z naciskiem na leczenie mielosupresji i zaburzeń czynności nerek i wątroby. Może być konieczne zastosowanie przeszczepu szpiku i transfuzji krwi.
Właściwości farmakodynamiczne i farmakokinetyczne
Karboplatyna jest lekiem cytostatycznym z grupy pochodnych platyny. Jej mechanizm działania polega na tworzeniu wiązań poprzecznych w DNA, co prowadzi do zahamowania syntezy DNA i podziałów komórkowych. Wykazuje działanie przeciwnowotworowe podobne do cisplatyny, ale charakteryzuje się mniejszą nefrotoksycznością.
Karboplatyna jest wydalana głównie przez nerki, a jej klirens jest ściśle skorelowany z filtracją kłębuszkową. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek konieczne jest dostosowanie dawki.
Wnioski
Karboplatyna jest skutecznym lekiem przeciwnowotworowym o szerokim spektrum działania, szczególnie w leczeniu raka jajnika i drobnokomórkowego raka płuca. Jej stosowanie wymaga ścisłego monitorowania parametrów hematologicznych i nerkowych ze względu na ryzyko mielosupresji i nefrotoksyczności. Indywidualizacja dawkowania w oparciu o funkcję nerek i stan kliniczny pacjenta jest kluczowa dla optymalizacji skuteczności i bezpieczeństwa terapii.