Capecitabinum Glenmark
Capecitabine
Wskazania do stosowania
Kapecytabina jest wskazana w leczeniu:
- Uzupełniającym po operacji raka okrężnicy w stadium III (stadium C wg klasyfikacji Dukesa)
- Chorych z rakiem jelita grubego i odbytnicy z przerzutami
- Pierwszego rzutu u chorych z zaawansowanym rakiem żołądka w skojarzeniu ze schematami zawierającymi pochodne platyny
- W skojarzeniu z docetakselem w leczeniu pacjentek z miejscowo zaawansowanym rakiem piersi lub rakiem piersi z przerzutami po niepowodzeniu leczenia cytotoksycznego. Przebyte leczenie cytotoksyczne powinno zawierać antracykliny.
- W monoterapii pacjentek z miejscowo zaawansowanym lub rozsianym rakiem piersi po niepowodzeniu leczenia taksanami i schematami zawierającymi antracykliny lub u pacjentek, u których dalsze leczenie antracyklinami jest przeciwwskazane.
Kapecytabina powinna być przepisywana tylko przez wykwalifikowanych lekarzy, doświadczonych w stosowaniu leków przeciwnowotworowych. Zaleca się staranne monitorowanie wszystkich pacjentów w czasie pierwszego cyklu leczenia.
Dawkowanie i sposób podawania
Monoterapia
W monoterapii zalecana dawka początkowa kapecytabiny w leczeniu uzupełniającym raka okrężnicy, raka jelita grubego z przerzutami oraz pacjentek z miejscowo zaawansowanym rakiem piersi lub rakiem piersi z przerzutami wynosi 1250 mg/m2 powierzchni ciała podawana 2 razy na dobę (rano i wieczorem; odpowiada to całkowitej dawce dobowej 2500 mg/m2) przez 14 dni z następującą po tym 7-dniową przerwą.
Leczenie uzupełniające pacjentów z rakiem okrężnicy w stadium III powinno być prowadzone przez okres 6 miesięcy.
Leczenie skojarzone
W leczeniu skojarzonym zaleca się zmniejszenie dawki początkowej kapecytabiny do 800-1000 mg/m2 powierzchni ciała, podawanej 2 razy na dobę przez 14 dni z następującą po tym 7-dniową przerwą, lub do 625 mg/m2 powierzchni ciała podawanej 2 razy na dobę bez przerwy.
W leczeniu skojarzonym z irynotekanem zalecana początkowa dawka kapecytabiny wynosi 800 mg/m2 powierzchni ciała podawana 2 razy na dobę przez 14 dni z następującą po tym 7-dniową przerwą, a dawka irynotekanu wynosi 200 mg/m2 powierzchni ciała w 1. dniu.
W przypadku leczenia skojarzonego z docetakselem pacjentek z rakiem piersi z przerzutami, zalecana dawka początkowa kapecytabiny wynosi 1250 mg/m2 powierzchni ciała 2 razy na dobę przez 14 dni a następnie 7-dniowa przerwa, a dawka docetakselu wynosi 75 mg/m2 powierzchni ciała w jednogodzinnym wlewie dożylnym powtarzanym co 3 tygodnie.
Schemat leczenia | Dawka początkowa | Schemat podawania |
---|---|---|
Monoterapia | 1250 mg/m2 2x/dobę | 14 dni leczenia, 7 dni przerwy |
Leczenie skojarzone | 800-1000 mg/m2 2x/dobę | 14 dni leczenia, 7 dni przerwy |
Z irynotekanem | 800 mg/m2 2x/dobę | 14 dni leczenia, 7 dni przerwy |
Z docetakselem | 1250 mg/m2 2x/dobę | 14 dni leczenia, 7 dni przerwy |
Dawkowanie należy dostosować indywidualnie w zależności od tolerancji leczenia.
Dostosowanie dawkowania w czasie leczenia
Działania toksyczne kapecytabiny można zmniejszyć poprzez zastosowanie leczenia objawowego i/lub dostosowanie dawkowania (przerwa w leczeniu lub zmniejszenie dawki). Jeżeli dawka została zmniejszona nie powinna być zwiększana w przebiegu dalszego leczenia.
W przypadku działań niepożądanych, które w opinii lekarza prowadzącego leczenie prawdopodobnie nie staną się poważnymi lub zagrażającymi życiu, np. nadmierne wypadanie włosów, zaburzenia smaku, zmiany w obrębie paznokci, leczenie może być kontynuowane tą samą dawką bez jej zmniejszania, czy też bez zastosowania przerwy w leczeniu.
Pacjentów przyjmujących kapecytabinę należy poinformować o konieczności natychmiastowego przerwania leczenia w przypadku pojawienia się objawów umiarkowanej lub ciężkiej toksyczności.
Modyfikacje dawkowania u szczególnych grup pacjentów
Pacjenci w podeszłym wieku: W przypadku monoterapii kapecytabiną nie ma konieczności obniżania dawki początkowej. Stwierdzono jednak częstsze występowanie działań niepożądanych o nasileniu 3. lub 4. stopnia u pacjentów w wieku ≥60 lat. Zaleca się uważne kontrolowanie przebiegu leczenia pacjentów w wieku ≥60 lat.
Zaburzenia czynności nerek: U pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek (klirens kreatyniny 30-50 ml/min) przed rozpoczęciem leczenia, wskazane jest obniżenie dawki kapecytabiny do 75% dawki początkowej 1250 mg/m2 powierzchni ciała. U pacjentów z łagodnymi zaburzeniami czynności nerek nie jest wymagane dostosowanie dawkowania.
Zaburzenia czynności wątroby: Brak dostatecznych danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania i skuteczności kapecytabiny u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby nie pozwala na podanie zaleceń dostosowania dawek.
Sposób podawania
Tabletki kapecytabiny należy połknąć w całości, popijając wodą w ciągu 30 minut po posiłku. Tabletek nie należy rozkruszać ani przecinać.
Przeciwwskazania
Kapecytabina jest przeciwwskazana w następujących przypadkach:
- Wcześniejsze występowanie ciężkich i niespodziewanych działań niepożądanych po leczeniu fluoropirymidynami
- Nadwrażliwość na kapecytabinę, fluorouracyl lub którąkolwiek substancję pomocniczą
- Rozpoznany całkowity niedobór dehydrogenazy dihydropirymidynowej (DPD)
- Okres ciąży i karmienia piersią
- Ciężka leukopenia, neutropenia i trombocytopenia
- Ciężkie zaburzenia czynności wątroby
- Ciężkie zaburzenia czynności nerek (klirens kreatyniny poniżej 30 ml/min)
- Niedawne lub jednoczesne leczenie brywudyną
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Działania niepożądane ograniczające wielkość dawki
Do najczęstszych działań niepożądanych ograniczających wielkość dawki należą:
- Biegunka
- Ból brzucha
- Nudności
- Zapalenie jamy ustnej
- Zespół ręka-stopa (erytrodyzestezja dłoniowo-podeszwowa)
Większość tych działań niepożądanych jest odwracalna i nie wymaga stałego odstawienia leku, chociaż może być konieczne wstrzymanie podawania kolejnych dawek lub zmniejszenie dawki.
Biegunka
Pacjentów z ciężką biegunką należy dokładnie monitorować i w przypadku odwodnienia uzupełniać płyny i elektrolity. Można zastosować standardowe leczenie przeciwbiegunkowe (np. loperamid). W razie konieczności należy zastosować mniejszą dawkę.
Zespół ręka-stopa
Jeśli wystąpi zespół ręka-stopa 2. lub 3. stopnia, podawanie kapecytabiny powinno zostać przerwane do czasu jego ustąpienia lub złagodzenia do stopnia 1. Po wystąpieniu zespołu ręka-stopa 3. stopnia, następne dawki kapecytabiny powinny być zmniejszone.
Kardiotoksyczność
Leczenie fluoropirymidynami wiąże się z toksycznym wpływem na serce, obejmującym takie jednostki kliniczne jak zawał mięśnia sercowego, dławica piersiowa, zaburzenia rytmu serca, wstrząs kardiogenny, nagły zgon i zmiany w zapisie EKG. Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z wywiadem obciążonym ciężką chorobą serca, arytmią lub chorobą wieńcową.
Niedobór dehydrogenazy dihydropirymidynowej (DPD)
Aktywność DPD jest czynnikiem ograniczającym rozkładanie 5-fluorouracylu. Pacjenci z niedoborem DPD są narażeni na zwiększone ryzyko toksyczności zależnej od fluoropirymidyn. Przed rozpoczęciem leczenia kapecytabiną zaleca się przeprowadzenie badania fenotypu i/lub genotypu pacjenta w celu wykrycia niedoboru DPD.
Zaburzenia czynności wątroby i nerek
Należy zachować ostrożność u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek. Pacjenci ci powinni być dokładnie monitorowani podczas leczenia kapecytabiną.
Pacjenci w podeszłym wieku
U pacjentów w wieku ≥60 lat leczonych kapecytabiną obserwowano częstsze występowanie działań niepożądanych o nasileniu 3. i 4. stopnia. Zaleca się uważne kontrolowanie przebiegu leczenia w tej grupie wiekowej.
Warto zapamiętać
- Kapecytabina może powodować ciężką biegunkę - pacjentów należy dokładnie monitorować i w razie potrzeby uzupełniać płyny i elektrolity
- Przed rozpoczęciem leczenia zaleca się przeprowadzenie badań w kierunku niedoboru dehydrogenazy dihydropirymidynowej (DPD), który zwiększa ryzyko toksyczności
Interakcje z innymi produktami leczniczymi
Najważniejsze interakcje kapecytabiny z innymi lekami:
- Brywudyna: Nie wolno stosować jednocześnie z kapecytabiną ze względu na ryzyko śmiertelnej toksyczności
- Warfaryna i inne pochodne kumaryny: Kapecytabina może nasilać działanie przeciwzakrzepowe - konieczne jest monitorowanie parametrów krzepnięcia
- Fenytoina: Może dojść do zwiększenia stężenia fenytoiny w osoczu - należy monitorować jej poziom
- Kwas folinowy: Może nasilać toksyczność kapecytabiny
- Allopurynol: Może zmniejszać skuteczność kapecytabiny - należy unikać jednoczesnego stosowania
Należy zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu kapecytabiny z lekami metabolizowanymi przez izoenzym CYP2C9 cytochromu P450.
Wpływ na ciążę i laktację
Kapecytabina jest przeciwwskazana w okresie ciąży i karmienia piersią. Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną antykoncepcję w trakcie leczenia i przez 6 miesięcy po jego zakończeniu. Mężczyźni leczeni kapecytabiną powinni stosować antykoncepcję przez 3 miesiące po zakończeniu terapii.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane kapecytabiny to:
- Zaburzenia żołądkowo-jelitowe (biegunka, nudności, wymioty, zapalenie jamy ustnej)
- Zespół ręka-stopa
- Zmęczenie
- Jadłowstręt
- Kardiotoksyczność
- Neutropenia
- Niedokrwistość
Częstość występowania działań niepożądanych zwiększa się u pacjentów w podeszłym wieku oraz u osób z zaburzeniami czynności nerek.
Przedawkowanie
Objawy ostrego przedawkowania kapecytabiny obejmują nudności, wymioty, biegunkę, zapalenie błon śluzowych, podrażnienie i krwawienie z przewodu pokarmowego oraz zahamowanie czynności szpiku kostnego. Leczenie przedawkowania powinno obejmować typowe postępowanie objawowe i podtrzymujące.
Właściwości farmakologiczne
Kapecytabina jest doustnym prekursorem 5-fluorouracylu (5-FU). Jest aktywowana do 5-FU w kilku etapach, z udziałem fosforylazy tymidynowej obecnej w większym stężeniu w tkankach nowotworowych. 5-FU hamuje syntezę DNA i RNA, prowadząc do zahamowania wzrostu i śmierci komórek nowotworowych.
Wnioski
Kapecytabina jest skutecznym doustnym lekiem przeciwnowotworowym stosowanym w leczeniu różnych typów nowotworów. Wymaga jednak ścisłego monitorowania pacjenta ze względu na ryzyko poważnych działań niepożądanych, zwłaszcza u osób starszych i z zaburzeniami czynności nerek. Kluczowe jest odpowiednie dostosowywanie dawki oraz edukacja pacjenta odnośnie objawów toksyczności wymagających natychmiastowego przerwania leczenia.