Byetta - eksenatyd w leczeniu cukrzycy typu 2

Wskazania do stosowania

Byetta (eksenatyd) jest lekiem przeznaczonym do leczenia cukrzycy typu 2 u dorosłych pacjentów, u których nie uzyskano odpowiedniej kontroli glikemii pomimo stosowania maksymalnych tolerowanych dawek doustnych leków przeciwcukrzycowych następujących schematach leczenia skojarzonego:

• z metforminą
• z pochodnymi sulfonylomocznika
• z tiazolidynodionami
• z metforminą i pochodnymi sulfonylomocznika
• z metforminą i tiazolidynodionami

Dodatkowo, Byetta jest wskazana jako leczenie wspomagające terapię insuliną bazową, w skojarzeniu z metforminą lub bez metforminy i/lub z pioglitazonem u dorosłych pacjentów, u których nie uzyskano odpowiedniej kontroli glikemii przy zastosowaniu tych leków.

Zastosowanie eksenatydu w terapii skojarzonej pozwala na optymalizację leczenia cukrzycy typu 2 u pacjentów, którzy nie osiągnęli zadowalającej kontroli glikemii przy użyciu standardowych schematów farmakoterapii.

Dawkowanie i sposób podawania

Dawkowanie eksenatydu w zależności od etapu leczenia

Eksenatyd o natychmiastowym uwalnianiu należy podawać podskórnie w udo, brzuch lub górną część ramienia. Wstrzyknięcia powinny być wykonywane w ciągu 1 godziny przed porannym i wieczornym posiłkiem (lub dwoma głównymi posiłkami w ciągu dnia), z zachowaniem co najmniej 6-godzinnej przerwy między nimi. Nie należy podawać leku po posiłku.

W przypadku pominięcia dawki, należy kontynuować leczenie podając kolejną dawkę o wyznaczonej porze. Nie zaleca się stosowania dawek większych niż 10 µg dwa razy na dobę.

Przy włączaniu eksenatydu do terapii skojarzonej z metforminą i/lub pioglitazonem, można kontynuować podawanie tych leków w dotychczasowych dawkach. Natomiast w przypadku dodania eksenatydu do leczenia pochodnymi sulfonylomocznika, należy rozważyć zmniejszenie dawki tych leków w celu zminimalizowania ryzyka hipoglikemii.

Jednoczesne stosowanie eksenatydu i insuliny bazowej wymaga przeanalizowania dawki insuliny. U pacjentów ze zwiększonym ryzykiem hipoglikemii należy rozważyć zmniejszenie dawki insuliny bazowej.

Warto zapamiętać:

Szczególne grupy pacjentów

Osoby w podeszłym wieku

U pacjentów powyżej 70 roku życia należy zachować ostrożność podczas stosowania i zwiększania dawki eksenatydu z 5 µg do 10 µg. Doświadczenie kliniczne u osób powyżej 75 lat jest ograniczone.

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek

U pacjentów z łagodnymi zaburzeniami czynności nerek (ClCr 50-80 ml/min) nie jest konieczne dostosowywanie dawki. W przypadku umiarkowanych zaburzeń czynności nerek (ClCr 30-50 ml/min) należy zachować ostrożność przy zwiększaniu dawki z 5 µg do 10 µg. Nie zaleca się stosowania eksenatydu u pacjentów ze schyłkową chorobą nerek lub ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (ClCr <30 ml/min).

Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby

U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby nie jest konieczne dostosowywanie dawki.

Dzieci i młodzież

Nie wykazano skuteczności eksenatydu u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia. Brak zaleceń dotyczących dawkowania w tej grupie wiekowej.

Indywidualizacja dawkowania eksenatydu w zależności od funkcji nerek i wieku pacjenta pozwala na optymalizację terapii i minimalizację ryzyka działań niepożądanych.

Przeciwwskazania

Stosowanie produktu Byetta jest przeciwwskazane w przypadku nadwrażliwości na substancję czynną (eksenatyd) lub na którąkolwiek substancję pomocniczą zawartą w preparacie.

Ciąża i laktacja

W przypadku planowania ciąży lub jej stwierdzenia należy przerwać stosowanie eksenatydu. Brak wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania leku u kobiet w ciąży, a badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na reprodukcję. W okresie ciąży zaleca się stosowanie insuliny.

Nie wiadomo, czy eksenatyd przenika do mleka kobiecego. Z tego względu nie należy stosować produktu Byetta w okresie karmienia piersią.

Nie przeprowadzono badań oceniających wpływ eksenatydu na płodność u ludzi.

Stosowanie eksenatydu u kobiet w wieku rozrodczym wymaga szczególnej ostrożności i odpowiedniej antykoncepcji. W przypadku zajścia w ciążę należy niezwłocznie przerwać terapię i skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia alternatywnego schematu leczenia cukrzycy.

Przedawkowanie

W przypadku przedawkowania eksenatydu mogą wystąpić następujące objawy:

• Nudności i wymioty o ciężkim przebiegu
• Gwałtowne zmniejszenie stężenia glukozy we krwi

Postępowanie w przypadku przedawkowania powinno obejmować odpowiednie leczenie podtrzymujące, w zależności od występujących u pacjenta objawów. W miarę możliwości leki należy podawać pozajelitowo.

Szybka diagnoza i wdrożenie odpowiedniego postępowania w przypadku przedawkowania eksenatydu jest kluczowe dla minimalizacji potencjalnych powikłań, szczególnie związanych z hipoglikemią.

Mechanizm działania

Eksenatyd jest agonistą receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1). Jego działanie hipoglikemizujące wynika z szeregu właściwości charakterystycznych dla GLP-1. Sekwencja aminokwasów w łańcuchu eksenatydu częściowo pokrywa się z sekwencją ludzkiego GLP-1.

Badania in vitro wykazały, że eksenatyd wiąże się z receptorem ludzkiego GLP-1 i aktywuje go. W mechanizmie działania leku pośredniczy cykliczny AMP i/lub inne szlaki sygnalizacji wewnątrzkomórkowej.

Zrozumienie mechanizmu działania eksenatydu pozwala na lepsze wykorzystanie jego potencjału terapeutycznego w leczeniu cukrzycy typu 2, szczególnie w kontekście terapii skojarzonej z innymi lekami przeciwcukrzycowymi.

Skład preparatu

Jedna dawka produktu Byetta zawiera 5 µg (0,25 mg) eksenatydu w 20 µl roztworu.

Precyzyjne dawkowanie eksenatydu jest kluczowe dla osiągnięcia optymalnego efektu terapeutycznego przy jednoczesnej minimalizacji ryzyka działań niepożądanych.