Butapirazol - charakterystyka leku dla lekarzy
Wskazania do stosowania
Butapirazol jest wskazany jako leczenie wspomagające w następujących stanach zapalnych i bólowych:
- Reumatoidalne zapalenie stawów
- Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
- Zapalenie tkanek okołostawowych
- Dyskopatie
- Ostry napad dny moczanowej
- Zakrzepowe zapalenie żył
Lek wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz słabe przeciwgorączkowe, co czyni go przydatnym w wymienionych wskazaniach.
Dawkowanie i sposób podawania
| Grupa pacjentów | Dawkowanie |
|---|---|
| Dorośli i młodzież powyżej 14 lat | 2-3 razy dziennie cienka warstwa maści na bolesne miejsca |
| Dzieci poniżej 14 lat | Nie stosować |
| Pacjenci w podeszłym wieku | Zachować ostrożność |
| Pacjenci z niewydolnością nerek | Zachować ostrożność |
| Pacjenci z niewydolnością wątroby | Zachować ostrożność |
Uwaga: Jednorazowo należy wycisnąć z tuby pasek o długości około 5 cm. Dla zwiększenia działania leczniczego maść można wcierać, z wyjątkiem przypadków zapalenia żył.
Czas stosowania nie powinien przekraczać 7 dni. W przypadku leczenia trwającego ponad 5 dni wskazana jest konsultacja lekarska i kontrola morfologii krwi.
Przed zastosowaniem maści u osób z nadwrażliwą skórą, należy wykonać próbę z zastosowaniem minimalnej ilości preparatu.
Warto zapamiętać
- Butapirazol nie powinien być stosowany dłużej niż 7 dni bez konsultacji lekarskiej.
- U pacjentów z grupy ryzyka (osoby starsze, z niewydolnością nerek lub wątroby) należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania leku.
Przeciwwskazania
Butapirazol jest przeciwwskazany w następujących przypadkach:
- Nadwrażliwość na fenylobutazon lub którąkolwiek substancję czynną
- Pacjenci leczeni chemioterapeutykami i innymi lekami zaburzającymi czynność szpiku kostnego
- Uszkodzona skóra
- Dzieci poniżej 14 roku życia
Znajomość tych przeciwwskazań jest kluczowa dla bezpiecznego stosowania leku i uniknięcia potencjalnych powikłań.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Podczas stosowania Butapirazolu należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z następującymi schorzeniami:
- Stan zapalny błony śluzowej przewodu pokarmowego
- Choroba wrzodowa żołądka i/lub dwunastnicy
- Powiększenie ślinianek
- Niewydolność krążenia
- Nadciśnienie tętnicze
- Obrzęki
- Niewydolność wątroby
- Niewydolność nerek
- Choroby tarczycy
- Zmiany we wskaźnikach morfologii krwi
Szczególną uwagę należy zwrócić na pacjentów w podeszłym wieku, z astmą oskrzelową, leczonych insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika, lekami przeciwzakrzepowymi lub innymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi.
Należy pamiętać, że w przypadku nieprawidłowego stosowania i przedostania się leku do krwiobiegu, mogą wystąpić działania niepożądane charakterystyczne dla ogólnoustrojowego działania fenylobutazonu.
Ważne jest, aby chronić oczy przed kontaktem z produktem leczniczym, gdyż może on powodować podrażnienie oczu i błon śluzowych. Istnieje również ryzyko wystąpienia miejscowej reakcji skórnej, takiej jak kontaktowe zapalenie skóry.
Interakcje z innymi produktami leczniczymi
Przy długotrwałym stosowaniu Butapirazolu (ponad 7 dni) mogą wystąpić interakcje charakterystyczne dla ogólnoustrojowego stosowania fenylobutazonu:
- Zwiększenie działania doustnych leków przeciwzakrzepowych z grupy kumaryny
- Nasilenie efektu doustnych leków przeciwcukrzycowych z grupy sulfonylomocznika i insuliny
- Wzmocnienie działania sulfonamidów
- Zwiększone ryzyko zaburzeń żołądkowo-jelitowych przy jednoczesnym spożywaniu alkoholu lub stosowaniu kortykosteroidów
- Nasilenie toksycznego działania metotreksatu
- Osłabienie działania spironolaktonu
Należy unikać jednoczesnego stosowania Butapirazolu z innymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi ze względu na zwiększone ryzyko wystąpienia działań niepożądanych i reakcji alergicznych. Nie zaleca się również łącznego stosowania z solami złota.
Wpływ na ciążę i laktację
Butapirazol jest przeciwwskazany w okresie ciąży i karmienia piersią. Fenylobutazon przenika do mleka matki i może powodować zmiany w składzie krwi u karmionych dzieci.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane związane ze stosowaniem Butapirazolu obejmują:
- Zaburzenia krwi i układu chłonnego: agranulocytoza, trombocytopenia, zaburzenie czynności szpiku kostnego
- Zaburzenia układu nerwowego: bóle i zawroty głowy
- Zaburzenia żołądka i jelit: nudności, wymioty, bóle nadbrzusza, biegunka
- Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: wysypki, rumień wielopostaciowy
- Zaburzenia nerek i dróg moczowych: zapalenie i niewydolność nerek
W rzadkich przypadkach mogą wystąpić poważne reakcje skórne, takie jak zespół Stevens-Johnsona czy zespół Lyella. Należy również zwrócić uwagę na możliwość wystąpienia obrzęków, nadciśnienia i niewydolności serca.
Przedawkowanie
Ze względu na postać leku i sposób aplikacji, ryzyko przedawkowania jest niewielkie. Jednakże w przypadku nieprawidłowego użycia i wchłonięcia znacznych ilości fenylobutazonu do krwiobiegu, mogą wystąpić objawy przedawkowania charakterystyczne dla ogólnoustrojowego działania leku, takie jak:
- Kwasica metaboliczna
- Śpiączka
- Drgawki
- Hipotensja
- Wstrząs
- Oliguria
W takich przypadkach może dojść do zaburzenia funkcji nerek i wątroby, zaburzenia czynności szpiku kostnego oraz perforacji i pęknięcia wrzodu w ścianie żołądka lub dwunastnicy.
Mechanizm działania
Butapirazol zawiera fenylobutazon, który należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych I generacji. Mechanizm działania polega na hamowaniu aktywności cyklooksygenazy, co prowadzi do zmniejszenia syntezy prostaglandyn, prostacyklin i tromboksanów - mediatorów procesu zapalnego. Dzięki temu lek wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i słabe przeciwgorączkowe.
Skład
Substancją czynną leku jest fenylobutazon. 1 gram maści zawiera 50 mg fenylobutazonu.
Znajomość składu i mechanizmu działania leku jest istotna dla zrozumienia jego efektów terapeutycznych i potencjalnych działań niepożądanych.
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C
Wykaz B
Sól