Betadine® - Maść z jodowanym powidonem

Wskazania do stosowania

Betadine® jest lekiem stosowanym miejscowo w leczeniu następujących schorzeń skórnych:

• Oparzenia
• Rany
• Otarcia
• Owrzodzenia troficzne
• Zakażenia skóry

Lek wykazuje szerokie spektrum działania przeciwdrobnoustrojowego, co czyni go skutecznym w zwalczaniu różnorodnych infekcji skórnych.

Dawkowanie i sposób podawania

Tabela 1. Schemat dawkowania maści Betadine®

Przed aplikacją maści należy oczyścić i osuszyć zmienioną chorobowo skórę. Maść nakłada się bezpośrednio na leczone miejsce. W razie potrzeby można zastosować opatrunek lub bandaż.

Uwaga: Betadine® przeznaczony jest wyłącznie do stosowania miejscowego.

Przeciwwskazania

Stosowanie maści Betadine® jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

• Nadwrażliwość lub podejrzenie nadwrażliwości na jod
• Choroby tarczycy, szczególnie:
  • Wole guzkowe koloidowe
  • Wole endemiczne
  • Zapalenie tarczycy typu Hashimoto
• Przed i po leczeniu jodem radioaktywnym
• Przed i po scyntygrafii tarczycy
• Opryszczkowe zapalenie skóry Duhringa

Regularne stosowanie preparatu jest szczególnie przeciwwskazane u pacjentów z wymienionymi wyżej schorzeniami tarczycy.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Podczas stosowania maści Betadine® należy zachować szczególną ostrożność w następujących sytuacjach:

• Długotrwałe stosowanie - może prowadzić do podrażnienia skóry, a w rzadkich przypadkach do ciężkich reakcji skórnych
• Pacjenci z chorobami tarczycy - stosowanie powinno być ograniczone czasowo i powierzchniowo (nie więcej niż 10% powierzchni ciała, nie dłużej niż 14 dni)
• Noworodki i małe dzieci - ze względu na zwiększoną przepuszczalność skóry i wrażliwość na jod, należy stosować najmniejsze możliwe dawki
• Pacjenci z niewydolnością nerek - należy unikać regularnego stosowania
• Pacjenci leczeni litem - należy unikać regularnego stosowania

W przypadku wystąpienia podrażnienia lub nadwrażliwości należy natychmiast przerwać stosowanie preparatu. U pacjentów z chorobami tarczycy konieczne jest monitorowanie czynności tego narządu i indywidualne dostosowanie leczenia.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Jodowany powidon może wchodzić w interakcje z następującymi substancjami:

• Enzymatyczne maści do leczenia ran - możliwe zmniejszenie skuteczności obu preparatów
• Środki zawierające rtęć, srebro, nadtlenek wodoru, kwas benzoesowy lub taurolidynę - należy unikać jednoczesnego stosowania
• Testy na wykrywanie krwi utajonej w kale lub krwi/glukozy w moczu - możliwe fałszywie dodatnie wyniki

Stosowanie jodowanego powidonu może wpływać na wyniki badań diagnostycznych tarczycy (np. scyntygrafia, oznaczanie jodu związanego z białkiem) oraz utrudniać leczenie chorób tarczycy jodem. Zaleca się zachowanie 1-2 tygodniowego odstępu między zakończeniem terapii a wykonaniem scyntygrafii tarczycy.

Ciąża i laktacja

Stosowanie maści Betadine® u kobiet w ciąży lub karmiących piersią powinno być ograniczone do przypadków bezwzględnej konieczności, po dokładnej diagnozie. Należy ograniczyć dawkę i czas trwania terapii, gdyż jod może przenikać przez barierę łożyskową i do mleka matki. Konieczne może być monitorowanie czynności tarczycy u dziecka.

Działania niepożądane

Podczas stosowania maści Betadine® mogą wystąpić następujące działania niepożądane:

• Zaburzenia nerek i pęcherza:
  • Zaburzenia czynności nerek
  • Ostra niewydolność nerek
• Zaburzenia skóry i tkanki łącznej:
  • Miejscowe reakcje skórne
  • Kontaktowe zapalenie skóry (zmiany łuszczycopodobne, zaczerwienienie, małe pęcherze)
• Zaburzenia endokrynologiczne:
  • Nadczynność tarczycy (szczególnie u pacjentów z chorobami tarczycy w wywiadzie)

Przedawkowanie

W przypadku ostrego zatrucia jodem mogą wystąpić następujące objawy:

• Metaliczny smak w ustach
• Ślinotok
• Ból lub pieczenie w gardle lub jamie ustnej
• Reakcje skórne
• Zaburzenia żołądkowo-jelitowe (niestrawność, biegunka)
• Niewydolność nerek i bezmocz
• Zaburzenia krążenia
• Obrzęk głośni z możliwą utratą przytomności
• Obrzęk płuc
• Kwasica metaboliczna
• Hipernatremia

Leczenie przedawkowania polega na zastosowaniu terapii objawowej i wspomagającej, ze szczególnym uwzględnieniem równowagi elektrolitowej oraz monitorowaniem czynności tarczycy i nerek.

Mechanizm działania

Betadine® zawiera jodowany powidon, który jest kompleksem jodu i polimeru poliwinylopyrolidonu. Mechanizm działania opiera się na stopniowym uwalnianiu jodu elementarnego, który wykazuje silne właściwości bakteriobójcze. Jod wchodzi w interakcje z grupami -SH i -OH aminokwasów w enzymach i białkach strukturalnych drobnoustrojów, prowadząc do ich inaktywacji lub zniszczenia.

Skuteczność preparatu można ocenić na podstawie intensywności brązowego zabarwienia - utrata koloru wskazuje na konieczność ponownej aplikacji. In vitro, większość drobnoustrojów ginie w ciągu 15-30 sekund od kontaktu z preparatem.

Skład

1 g maści Betadine® zawiera 100 mg jodowanego powidonu. W opakowaniu 20 g maści znajduje się łącznie 2 g substancji czynnej.

Betadine® wykazuje skuteczność przeciwko szerokiemu spektrum drobnoustrojów, w tym bakteriom, wirusom, grzybom i niektórym pierwoniakom. Do tej pory nie odnotowano przypadków oporności na ten preparat.