AuroMemo - szczegółowe informacje dla lekarza

Wskazania

AuroMemo jest wskazany w leczeniu dorosłych pacjentów z chorobą Alzheimera o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu.

Dawkowanie i sposób podawania

Leczenie powinno być rozpoczęte i nadzorowane przez lekarza doświadczonego w diagnostyce i terapii choroby Alzheimera. Terapię można rozpocząć tylko wtedy, gdy dostępna jest osoba sprawująca opiekę, która będzie regularnie monitorować przyjmowanie leku przez pacjenta.

Rozpoznanie należy postawić zgodnie z aktualnymi wytycznymi. Tolerancję i dawkowanie memantyny należy regularnie oceniać, szczególnie w ciągu pierwszych 3 miesięcy leczenia. Następnie należy regularnie oceniać korzyści kliniczne oraz tolerancję leczenia zgodnie z aktualnie obowiązującymi zaleceniami klinicznymi.

Leczenie podtrzymujące może być kontynuowane tak długo, jak długo utrzymuje się korzystne działanie terapeutyczne i pacjent dobrze toleruje leczenie memantyną. Przerwanie terapii należy rozważyć, gdy brak jest oznak działania terapeutycznego lub w przypadku złej tolerancji leczenia.

Schemat dawkowania u dorosłych:

Dawka podtrzymująca: Zalecana dawka podtrzymująca wynosi 20 mg na dobę.

Szczególne grupy pacjentów:

Osoby w podeszłym wieku: Na podstawie badań klinicznych, zalecana dawka dla pacjentów powyżej 65 lat wynosi 20 mg na dobę, zgodnie z powyższym schematem.

Zaburzenia czynności nerek: - Łagodne zaburzenia (ClCr 50-80 ml/min): bez modyfikacji dawki - Umiarkowane zaburzenia (ClCr 30-49 ml/min): 10 mg/dobę, możliwość zwiększenia do 20 mg/dobę po 7 dniach - Ciężkie zaburzenia (ClCr 5-29 ml/min): 10 mg/dobę

Zaburzenia czynności wątroby: - Łagodne do umiarkowanych (Child-Pugh A i B): bez modyfikacji dawki - Ciężkie: nie zaleca się stosowania

Dzieci i młodzież: Brak dostępnych danych.

AuroMemo należy przyjmować raz na dobę, o tej samej porze każdego dnia. Tabletki można przyjmować z posiłkiem lub niezależnie od posiłków.

Wnioski: Właściwe dawkowanie i stopniowe zwiększanie dawki memantyny jest kluczowe dla skuteczności terapii i minimalizacji ryzyka działań niepożądanych. Regularna ocena korzyści klinicznych i tolerancji leczenia pozwala na optymalizację terapii dla każdego pacjenta.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na substancję czynną (memantynę) lub na którąkolwiek substancję pomocniczą zawartą w preparacie AuroMemo.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

1. Padaczka: Zaleca się zachowanie ostrożności u pacjentów z padaczką, z drgawkami w wywiadzie lub u pacjentów z czynnikami predysponującymi do padaczki.

2. Interakcje z antagonistami NMDA: Należy unikać jednoczesnego stosowania innych antagonistów kwasu N-metylo-D-asparaginowego (NMDA), takich jak amantadyna, ketamina czy dekstrometorfan. Mogą one zwiększać częstość występowania i nasilenie działań niepożądanych, głównie związanych z OUN.

3. Czynniki wpływające na pH moczu: Należy uważnie monitorować pacjentów z czynnikami mogącymi prowadzić do zwiększenia pH moczu, takimi jak: - drastyczne zmiany diety (np. z mięsnej na wegetariańską) - przyjmowanie dużych dawek preparatów alkalizujących treść żołądkową - kwasica kanalikowo-nerkowa - ciężkie infekcje dróg moczowych wywołane przez bakterie z rodzaju Proteus

4. Choroby układu sercowo-naczyniowego: Dostępne są ograniczone dane dotyczące stosowania memantyny u pacjentów ze świeżo przebytym zawałem mięśnia sercowego, niewyrównaną zastoinową niewydolnością krążenia (NYHA III-IV) lub niekontrolowanym nadciśnieniem tętniczym. Pacjenci z tymi schorzeniami powinni być poddani wnikliwej obserwacji podczas leczenia.

5. Zawartość sodu: AuroMemo zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na tabletkę, co oznacza, że lek uznaje się za "wolny od sodu".

6. Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn: Choroba Alzheimera o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego zazwyczaj powoduje upośledzenie tych zdolności. Dodatkowo memantyna wywiera niewielki lub umiarkowany wpływ na te zdolności. Pacjentów leczonych ambulatoryjnie należy poinformować o konieczności zachowania szczególnej ostrożności.

Wnioski: Stosowanie memantyny wymaga szczególnej uwagi u pacjentów z określonymi schorzeniami współistniejącymi oraz monitorowania potencjalnych interakcji. Kluczowe jest indywidualne podejście do każdego pacjenta i regularna ocena stosunku korzyści do ryzyka terapii.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji

1. Leki wpływające na układ dopaminergiczny i cholinergiczny: - Efekty L-dopy, agonistów receptorów dopaminergicznych i leków antycholinergicznych mogą być nasilone przez memantynę - Działanie barbituranów i neuroleptyków może być osłabione - Konieczne może być dostosowanie dawki leków zmniejszających napięcie mięśni szkieletowych (dantrolen, baklofen)

2. Inne antagoniści NMDA: - Nie należy stosować jednocześnie memantyny z amantadyną ze względu na ryzyko psychozy farmakotoksycznej - Podobne ryzyko może dotyczyć ketaminy i dekstrometorfanu

3. Inne interakcje: - Cymetydyna, ranitydyna, prokainamid, chinidyna, chinina i nikotyna mogą wpływać na stężenie memantyny w osoczu - Możliwe zmniejszenie stężenia hydrochlorotiazydu w surowicy - Odnotowano pojedyncze przypadki zwiększenia wartości INR u pacjentów leczonych jednocześnie warfaryną

4. Brak istotnych interakcji: - Nie zaobserwowano istotnych interakcji z gliburydem/metforminą, donepezilem czy galantaminą - Memantyna in vitro nie hamuje aktywności enzymów CYP 1A2, 2A6, 2C9, 2D6, 2E1, 3A, monooksygenazy zawierającej flawinę, hydrolazy epoksydowej ani sulfationowej

Wnioski: Memantyna może wchodzić w interakcje z wieloma grupami leków, szczególnie wpływającymi na układ nerwowy. Konieczne jest dokładne monitorowanie pacjentów przyjmujących jednocześnie inne leki, zwłaszcza w początkowym okresie terapii lub przy zmianie dawkowania.

Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Ciąża: Brak wystarczających danych klinicznych dotyczących stosowania memantyny w czasie ciąży. Badania na zwierzętach wskazują na możliwość zahamowania wewnątrzmacicznego wzrostu płodu. Memantyny nie należy stosować w okresie ciąży, chyba że jest to bezwzględnie konieczne.

Karmienie piersią: Nie wiadomo, czy memantyna przenika do mleka matki, ale jest to prawdopodobne ze względu na jej lipofilne właściwości. Kobiety przyjmujące memantynę nie powinny karmić piersią.

Płodność: Nie stwierdzono niekorzystnego wpływu memantyny na płodność samców ani samic.

Wnioski: Stosowanie memantyny u kobiet w ciąży i karmiących piersią powinno być starannie rozważone, biorąc pod uwagę potencjalne ryzyko dla płodu/dziecka i korzyści z leczenia dla matki. W przypadku konieczności stosowania leku u kobiety w wieku rozrodczym, należy zalecić stosowanie skutecznej antykoncepcji.

Działania niepożądane

W badaniach klinicznych z udziałem pacjentów z otępieniem o nasileniu łagodnym do ciężkiego, ogólny wskaźnik częstości występowania reakcji niepożądanych nie różnił się znacząco między grupą przyjmującą memantynę a grupą placebo. Reakcje niepożądane miały zwykle nasilenie łagodne do umiarkowanego.

Najczęstsze działania niepożądane (częstość występowania >1% i wyższa niż w grupie placebo):

• Zawroty głowy (6,3% vs 5,6% dla placebo)
• Ból głowy (5,2% vs 3,9%)
• Zaparcia (4,6% vs 2,6%)
• Senność (3,4% vs 2,2%)
• Nadciśnienie tętnicze (4,1% vs 2,8%)

Inne istotne działania niepożądane:

• Zaburzenia psychiczne: splątanie, omamy (głównie u pacjentów z ciężkim nasileniem choroby Alzheimera), reakcje psychotyczne (rzadko)
• Zaburzenia układu nerwowego: nieprawidłowy chód, bardzo rzadko napady padaczkowe
• Zaburzenia serca: niewydolność serca (niezbyt często)
• Zaburzenia naczyniowe: zakrzepica żylna i/lub zatorowość (niezbyt często)
• Zaburzenia żołądka i jelit: wymioty (niezbyt często), zapalenie trzustki (rzadko)
• Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych (często), zapalenie wątroby (rzadko)

Wnioski: Profil bezpieczeństwa memantyny jest generalnie korzystny, z większością działań niepożądanych o nasileniu łagodnym do umiarkowanego. Niemniej jednak, ze względu na potencjalne poważne działania niepożądane, pacjenci powinni być regularnie monitorowani, szczególnie w początkowym okresie leczenia i przy zwiększaniu dawki.

Przedawkowanie

Doświadczenia z przedawkowaniem memantyny są ograniczone. Objawy przedawkowania mogą obejmować:

• Objawy ze strony OUN: splątanie, senność, zawroty głowy, pobudzenie, agresja, omamy, zaburzony chód
• Objawy żołądkowo-jelitowe: wymioty i biegunka
• W ciężkich przypadkach: śpiączka, podwójne widzenie, pobudzenie

Leczenie przedawkowania powinno być objawowe. Nie jest dostępne swoiste antidotum. Należy zastosować standardowe procedury kliniczne, takie jak:

• Płukanie żołądka
• Podanie węgla aktywowanego
• Zakwaszenie moczu
• Wymuszona diureza

W przypadku objawów nadpobudliwości OUN, należy rozważyć ostrożne leczenie objawowe.

Wnioski: Mimo że ciężkie przedawkowanie memantyny jest rzadkie, lekarze powinni być świadomi potencjalnych objawów i metod postępowania. W przypadku podejrzenia przedawkowania, kluczowe jest szybkie wdrożenie leczenia objawowego i monitorowanie pacjenta.

Właściwości farmakodynamiczne i mechanizm działania

Memantyna jest zależnym od potencjału, o średnim powinowactwie, niekompetytywnym antagonistą receptora NMDA (kwasu N-metylo-D-asparaginowego). Modyfikuje efekty patologicznie zwiększonych stężeń glutaminianu, które mogą prowadzić do zaburzenia czynności neuronów.

Coraz więcej dowodów wskazuje, że zaburzenia neuroprzekaźnictwa glutaminergicznego, szczególnie w receptorach NMDA, przyczyniają się zarówno do występowania objawów, jak i do postępu choroby w otępieniu neurodegeneracyjnym.

Wnioski: Mechanizm działania memantyny, polegający na modulacji aktywności receptorów NMDA, stanowi podstawę jej skuteczności w leczeniu choroby Alzheimera. Zrozumienie tego mechanizmu jest kluczowe dla optymalizacji terapii i potencjalnego rozwoju nowych strategii leczenia.

Skład

Jedna tabletka powlekana AuroMemo zawiera 10 mg lub 20 mg memantyny chlorowodorku jako substancję czynną.

Wnioski: Dostępność dwóch różnych dawek memantyny umożliwia elastyczne dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta, zgodnie z zalecanym schematem dawkowania.