Aprokam® - antybiotyk do zapobiegania pooperacyjnemu zapaleniu wnętrza gałki ocznej

Wskazania

Aprokam® jest antybiotykiem stosowanym w profilaktyce pooperacyjnego zapalenia wnętrza gałki ocznej po zabiegach usunięcia zaćmy. Przy stosowaniu tego leku należy uwzględnić oficjalne wytyczne dotyczące właściwego użycia leków przeciwbakteryjnych, w tym zalecenia odnośnie profilaktycznego podawania antybiotyków w chirurgii oka.

Zastosowanie Aprokamu® jako środka zapobiegawczego powinno być rozważone w kontekście całościowego postępowania okołooperacyjnego, uwzględniającego także inne metody profilaktyki zakażeń, takie jak procedury antyseptyczne.

Dawkowanie i sposób podawania

Tabela 1. Dawkowanie Aprokamu® w różnych grupach pacjentów

Aprokam® musi być podawany w postaci wstrzyknięcia śródgałkowego do przedniej komory oka przez chirurga okulistę, w warunkach aseptycznych, podczas operacji usunięcia zaćmy. Przed podaniem należy przygotować roztwór i sprawdzić go wizualnie pod kątem obecności cząstek stałych i odbarwień. Wstrzyknięcie 0,1 ml przygotowanego roztworu powinno być wykonane powoli, pod koniec zabiegu usunięcia zaćmy.

Ze względu na małą dawkę i oczekiwaną niewielką ekspozycję ogólnoustrojową na cefuroksym, nie jest konieczne dostosowywanie dawki u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby i nerek.

Przeciwwskazania

Stosowanie Aprokamu® jest przeciwwskazane u pacjentów z nadwrażliwością na cefuroksym lub inne antybiotyki z grupy cefalosporyn.

Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów, u których w przeszłości wystąpiły reakcje alergiczne na penicyliny lub inne antybiotyki β-laktamowe, ze względu na możliwość wystąpienia reakcji krzyżowej.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Przy stosowaniu Aprokamu® należy wziąć pod uwagę następujące kwestie:

• U pacjentów z ryzykiem zakażeń szczepami opornymi (np. MRSA) należy rozważyć alternatywne leczenie profilaktyczne.
• Brak danych dla szczególnych grup pacjentów (z ciężkim ryzykiem zakażenia, zaćmą powikłaną, poddawanych zabiegom łączonym, z ciężkimi chorobami tarczycy, ze zmniejszoną liczbą komórek śródbłonka rogówki) - stosowanie leku w tych przypadkach wymaga dokładnej oceny stosunku ryzyka do korzyści.
• Mimo braku doniesień o toksyczności wobec komórek śródbłonka rogówki przy zalecanych stężeniach, lekarze powinni monitorować pacjentów pod kątem tego potencjalnego ryzyka w okresie pooperacyjnym.

Wpływ Aprokamu® na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn jest nieistotny.

Interakcje

Ze względu na znikomą ekspozycję ogólnoustrojową, systemowe interakcje Aprokamu® są mało prawdopodobne. W literaturze nie opisano niezgodności z najczęściej stosowanymi produktami podczas operacji zaćmy.

Stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią

Ciąża: Dostępne są ograniczone dane dotyczące stosowania cefuroksymu u kobiet w ciąży. Badania na zwierzętach nie wykazały szkodliwego wpływu na rozwój embrionalny i płodowy. Ze względu na znikomą ekspozycję ogólnoustrojową, nie przewiduje się wpływu produktu w czasie ciąży. Aprokam® może być stosowany podczas ciąży.

Karmienie piersią: Cefuroksym przenika do mleka matki w bardzo małych ilościach. Po zastosowaniu Aprokamu® w dawkach terapeutycznych nie oczekuje się wystąpienia działań niepożądanych u karmionego piersią dziecka. Lek może być stosowany podczas karmienia piersią.

Działania niepożądane

Jedynym zgłaszanym działaniem niepożądanym są zaburzenia układu immunologicznego w postaci reakcji anafilaktycznej, występujące bardzo rzadko.

Przedawkowanie

W literaturze opisano przypadki przedawkowania Aprokamu® wynikające z niewłaściwego rozcieńczenia i nieautoryzowanego użycia cefuroksymu przeznaczonego do podawania ogólnoustrojowego. Obserwacje kliniczne wskazują, że:

• Dawka 3-krotnie większa od zalecanej nie wywoływała wykrywalnego niekorzystnego wpływu na tkanki oka.
• Dawki 40-50 razy większe od zalecanych powodowały ciężkie zapalenie przedniego odcinka oka, obrzęk plamki i zmiany w elektroretinografii skotopowej. U większości pacjentów doszło do stałej i ciężkiej utraty wzroku.
• Dawki 10-100 mg/oko wywoływały toksyczność dla oka, w tym obrzęk rogówki, podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe, utratę komórek śródbłonka rogówki i zmiany w obrazie elektroretinografii.

Mechanizm działania

Cefuroksym, substancja czynna Aprokamu®, jest antybiotykiem cefalosporynowym II generacji. Jego mechanizm działania polega na hamowaniu syntezy ściany komórkowej bakterii poprzez przyłączanie się do białek wiążących penicylinę (PBP). Prowadzi to do przerwania biosyntezy peptydoglikanu, co skutkuje lizą komórki bakteryjnej i jej śmiercią.

Skład

Jedna fiolka Aprokamu® zawiera 50 mg cefuroksymu (w postaci 52,6 mg cefuroksymu sodowego).

Aprokam® stanowi skuteczną opcję profilaktyki pooperacyjnego zapalenia wnętrza gałki ocznej po zabiegach usunięcia zaćmy. Jego stosowanie wymaga jednak starannej oceny korzyści i ryzyka, szczególnie u pacjentów z grupy podwyższonego ryzyka lub z dodatkowymi schorzeniami. Precyzyjne dawkowanie i podawanie przez doświadczonego chirurga okulistę są kluczowe dla bezpieczeństwa i skuteczności terapii.