Medycyna.pl Medycyna.pl
Wyszukaj produkt

Alkeran®

Melphalan

tabl. powl.
2 mg
25 szt.
Doustnie
Rx
100%
114,48
B (1)
bezpł.
S (2)
bezpł.
DZ (3)
bezpł.

Alkeran® - szczegółowe informacje dla lekarzy

Wskazania

Alkeran® (melfalan) jest wskazany w leczeniu szpiczaka mnogiego. Jest to preparat cytotoksyczny o silnym działaniu mielosupresyjnym, stosowany wyłącznie pod nadzorem doświadczonego lekarza onkologa.

Mechanizm działania

Melfalan jest dwufunkcyjnym związkiem alkilującym. Jego działanie polega na tworzeniu wiązań krzyżowych między łańcuchami DNA poprzez alkilację atomów azotu guaniny w pozycji 7. Prowadzi to do zahamowania podziałów komórkowych i śmierci komórek nowotworowych.

Dawkowanie

Ze względu na mielosupresyjne działanie melfalanu, konieczne jest ścisłe monitorowanie parametrów morfologii krwi i ewentualna modyfikacja dawkowania. Typowy schemat doustnego podawania leku to:

Dawka Czas podawania Częstotliwość cykli
0,15 mg/kg mc./dobę w dawkach podzielonych przez 4 dni co 6 tygodni

Podpis: Typowy schemat dawkowania melfalanu w leczeniu szpiczaka mnogiego

Leczenie skojarzone z prednizonem może być skuteczniejsze niż monoterapia. Terapię prowadzi się zwykle z przerwami. Podawanie leku dłużej niż rok pacjentom reagującym na leczenie nie przynosi dodatkowych korzyści terapeutycznych.

Modyfikacja dawkowania w szczególnych grupach pacjentów:
  • Osoby w podeszłym wieku: brak specyficznych zaleceń, stosuje się standardowe dawkowanie
  • Zaburzenia czynności nerek: rozważyć zmniejszenie dawki początkowej do czasu określenia tolerancji
  • Dzieci i młodzież: lek rzadko stosowany, brak szczegółowych wytycznych dawkowania

Wchłanianie melfalanu po podaniu doustnym jest zróżnicowane. Osiągnięcie terapeutycznego stężenia w osoczu może wymagać ostrożnego zwiększania dawki aż do wystąpienia objawów mielosupresji.

Profilaktyka przeciwzakrzepowa

U pacjentów leczonych melfalanem, szczególnie w skojarzeniu z lenalidomidem/talidomidem i prednizonem/deksametazonem, konieczne jest stosowanie profilaktyki przeciwzakrzepowej przez co najmniej pierwsze 5 miesięcy terapii. Decyzję o rodzaju profilaktyki należy podjąć po indywidualnej ocenie czynników ryzyka zakrzepicy u danego pacjenta.

W przypadku wystąpienia zdarzeń zakrzepowo-zatorowych należy:

  • Odstawić melfalan
  • Wdrożyć standardowe leczenie przeciwzakrzepowe
  • Po ustabilizowaniu stanu pacjenta rozważyć wznowienie terapii melfalanem w pierwotnej dawce
  • Kontynuować leczenie przeciwzakrzepowe podczas dalszej terapii melfalanem
Warto zapamiętać
  • Melfalan wymaga ścisłego monitorowania morfologii krwi ze względu na silne działanie mielosupresyjne
  • Konieczne jest stosowanie profilaktyki przeciwzakrzepowej przez minimum 5 miesięcy terapii, szczególnie w leczeniu skojarzonym

Przeciwwskazania

Stosowanie melfalanu jest przeciwwskazane w przypadku:

  • Nadwrażliwości na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą
  • Karmienia piersią

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Podczas stosowania melfalanu należy zachować szczególną ostrożność w następujących sytuacjach:

  • Immunosupresja - nie zaleca się stosowania szczepionek zawierających żywe drobnoustroje
  • Wcześniejsza radioterapia lub chemioterapia - możliwe nasilenie toksycznego wpływu na szpik kostny
  • Zaburzenia czynności nerek - możliwe zmniejszenie klirensu leku i nasilenie mielosupresji
  • Ryzyko wtórnych nowotworów - melfalan wykazuje działanie mutagenne i leukemogenne

Przed rozpoczęciem, w trakcie oraz po zakończeniu leczenia melfalanem konieczne jest regularne monitorowanie pacjenta w celu wczesnego wykrycia ewentualnych wtórnych nowotworów.

Interakcje

Istotne klinicznie interakcje melfalanu obejmują:

  • Szczepionki żywe - przeciwwskazane u pacjentów w immunosupresji
  • Kwas nalidyksowy - zwiększone ryzyko krwotocznego zapalenia jelit przy dużych dawkach dożylnych melfalanu u dzieci
  • Busulfan - zwiększona toksyczność przy podaniu melfalanu wcześniej niż 24h po busulfanie
  • Cyklosporyna - możliwe zaburzenia czynności nerek po przeszczepie szpiku

Wpływ na płodność i ciążę

Melfalan może powodować trwałą niepłodność u mężczyzn i kobiet. Pacjentom w wieku rozrodczym należy zalecić stosowanie skutecznej antykoncepcji oraz rozważenie kriokonserwacji nasienia/komórek jajowych przed rozpoczęciem leczenia.

Stosowanie melfalanu w ciąży jest przeciwwskazane, szczególnie w I trymestrze, ze względu na potencjalne działanie teratogenne. Karmienie piersią podczas terapii jest zabronione.

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane melfalanu to:

  • Zahamowanie czynności szpiku kostnego (leukopenia, małopłytkowość, niedokrwistość)
  • Nudności, wymioty, biegunka
  • Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej
  • Łysienie
  • Zwiększone stężenie mocznika we krwi

Rzadziej występują reakcje nadwrażliwości, zaburzenia czynności wątroby, śródmiąższowa choroba płuc oraz wtórne nowotwory (ostra białaczka szpikowa, zespoły mielodysplastyczne).

Przedawkowanie

W przypadku przedawkowania melfalanu:

  • Monitorować morfologię krwi przez minimum 4 tygodnie
  • Zastosować leczenie objawowe i wspomagające
  • W razie potrzeby przetaczać krew i płytki krwi
  • Rozważyć hospitalizację, profilaktykę przeciwinfekcyjną i podanie czynników wzrostu

Nie istnieje swoiste antidotum dla melfalanu.

Ścisłe monitorowanie pacjenta i szybka reakcja na objawy toksyczności są kluczowe dla bezpiecznego stosowania melfalanu w leczeniu szpiczaka mnogiego. Indywidualizacja terapii i staranna ocena stosunku korzyści do ryzyka pozwalają na optymalizację efektów leczenia przy minimalizacji działań niepożądanych.


1) Chemioterapia
Załącznik: C.39.
Nowotwory złośliwe
2) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
3) Pacjenci do ukończenia 18 roku życia


Wskazania

Preparat wskazany jest w leczeniu szpiczaka mnogiego.

Ze względu na hamujący wpływ preparatu na czynność szpiku kostnego, podczas leczenia należy często kontrolować parametry morfologii krwi i w razie konieczności modyfikować dawkowanie leku. Zdarzenia zakrzepowo-zatorowe. Profilaktykę przeciwzakrzepową należy stosować co najmniej przez pierwsze 5 m-cy stosowania omawianego produktu leczniczego, szczególnie u pacjentów z dodatkowymi czynnikami ryzyka zakrzepicy. Decyzję o podjęciu środków zapobiegawczych w ramach profilaktyki przeciwzakrzepowej należy podjąć po dokonaniu starannej oceny występujących u danego pacjenta czynników ryzyka. Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek zdarzenia zakrzepowo-zatorowe, należy odstawić omawiany produkt leczniczy i włączyć standardowe leczenie przeciwzakrzepowe. Po ustabilizowaniu stanu pacjenta w wyniku zastosowania leczenia przeciwzakrzepowego i zakończeniu leczenia ewentualnych powikłań stwierdzonego zdarzenia zakrzepowo-zatorowego, wówczas - w zależności do wyniku oceny stosunku korzyści i ryzyka - podawanie melfalanu w skojarzeniu z lenalidomidem i prednizonem bądź talidomidem i prednizonem lub deksametazonem może zostać wznowione w pierwotnej dawce. Pacjent powinien kontynuować leczenie przeciwzakrzepowe podczas kursu leczenia melfalanem. Dorośli. Szpiczak mnogi. Z powodu stosowania wielu schematów leczenia, w celu uzyskania szczegółowej informacji należy korzystać z danych znajdujących się w specjalistycznym piśmiennictwie naukowym. Podawanie produktu leczniczego w skojarzeniu z prednizonem może być skuteczniejsze niż stosowanie wyłącznie preparatu. Terapię obydwoma lekami prowadzi się zwykle z przerwami. Typowy schemat doustnego dawkowania leku to 0,15 mg/kg mc./dobę w dawkach podzielonych przez 4 dni, powtarzany co 6 tyg. Podawanie leku dłużej niż rok pacjentom reagującym na leczenie nie dawało lepszych wyników terapeutycznych. Dzieci i młodzież. Lek podawany w konwencjonalnym zakresie dawkowania, jest bardzo rzadko wskazany w leczeniu dzieci. Nie istnieje zatem możliwość podania szczegółowych wytycznych co do dawkowania leku. Osoby w podeszłym wieku. Pomimo, że produkt leczniczy często podaje się osobom podeszłym wieku, stosując konwencjonalne dawkowanie, nie ma specyficznych danych dotyczących podawania leku tym pacjentom. Zaburzenia czynności nerek. Klirens melfalanu, pomimo że jest zróżnicowany, może być zmniejszony przy zaburzeniach czynności nerek. Dostępne dane farmakokinetyczne nie dają podstaw do bezwzględnego zmniejszenia dawki produktu leczniczego u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Należy jednak rozważyć podawanie zmniejszonej dawki początkowej do czasu określenia tolerancji na lek.

Profilaktykę przeciwzakrzepową należy stosować co najmniej przez 1-sze 5 m-cy stosowania produktu leczniczego, szczególnie u pacjentów z dodatkowymi czynnikami ryzyka zakrzepicy. Decyzję o podjęciu środków zapobiegawczych w ramach profilaktyki przeciwzakrzepowej należy podjąć po dokonaniu starannej oceny występujących u danego pacjenta czynników ryzyka. Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek zdarzenia zakrzepowo-zatorowe, należy odstawić omawiany produkt leczniczy i włączyć standardowe leczenie przeciwzakrzepowe. Po ustabilizowaniu stanu pacjenta w wyniku zastosowania leczenia przeciwzakrzepowego i zakończeniu leczenia ewentualnych powikłań stwierdzonego zdarzenia zakrzepowo-zatorowego, wówczas - w zależności do wyniku oceny stosunku korzyści i ryzyka - podawanie melfalanu w skojarzeniu z lenalidomidem i prednizonem bądź talidomidem i prednizonem lub deksametazonem może zostać wznowione w pierwotnej dawce. Pacjent powinien kontynuować leczenie przeciwzakrzepowe podczas kursu leczenia melfalanem. Wchłanianie produktu leczniczego po podaniu doustnym jest zróżnicowane. Osiągnięcie potencjalnie terapeutycznego stężenia leku w osoczu może wymagać ostrożnego zwiększania dawki, aż do wystąpienia objawów zahamowania czynności szpiku kostnego.

Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Karmienie piersią.

Preparat jest aktywnie działającym środkiem cytotoksycznym i powinien być stosowany wyłącznie pod nadzorem lekarza doświadczonego w podawaniu tego rodzaju leków. Immunizacja szczepionkami zawierającymi żywe drobnoustroje może potencjalnie spowodować infekcję u pacjenta z w immunosupresji. Dlatego też nie zaleca się stosowania u tych pacjentów szczepionek zawierających żywe drobnoustroje. Ponieważ preparat jest związkiem wywierającym silny hamujący wpływ na czynność szpiku kostnego, należy prowadzić ścisłą kontrolę parametrów morfologii krwi, aby uniknąć wystąpienia nadmiernej mielosupresji i ryzyka powstania nieodwracalnej aplazji szpiku. Liczba krwinek może zmniejszać się jeszcze po zaprzestaniu leczenia, dlatego po wystąpieniu 1-szych objawów nadmiernego zmniejszenia się liczby leukocytów lub płytek krwi leczenie należy okresowo przerywać. Preparat należy ostrożnie podawać pacjentom poddanym w ostatnim okresie radioterapii lub chemioterapii, gdyż może ujawnić się nasilony toksyczny wpływ leku na szpik kostny. Klirens melfalanu może być zmniejszony u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, u których wystąpić może także zahamowanie czynności szpiku kostnego, spowodowane mocznicą. Niezbędne może być w związku z tym zmniejszenie dawki, a pacjenci ci powinni znajdować się pod ścisłą obserwacją. Melfalan jest związkiem mutagennym w przypadku zwierząt. U pacjentów otrzymujących lek stwierdzano występowanie aberracji chromosomalnych. Ostra białaczka szpikowa ( AML) i zespoły mielodysplastyczne ( MDS). Donoszono, że melfalan może wywoływać białaczkę, szczególnie u pacjentów w podeszłym wieku po długotrwałej terapii skojarzonej i radioterapii. Istnieją doniesienia o występowaniu ostrej białaczki po stosowaniu leczenia melfalanem takich chorób jak: skrobiawica, czerniak złośliwy, makroglobulinemia, zespół zimnych aglutynin oraz rak jajnika. Porównawcze badanie grupy chorych na raka jajnika otrzymujących związki alkilujące, z grupą, która ich nie otrzymywała, wykazało, że stosowanie związków alkilujących, w tym melfalanu, znamiennie zwiększa częstość występowania ostrej białaczki. Przed rozpoczęciem leczenia omawianym produktem leczniczym należy rozważyć ryzyko działania leukemogennego (AML i MDS) w kontekście potencjalnych korzyści leczniczych, szczególnie jeśli rozważa się zastosowanie melfalanu w skojarzeniu z talidomidem lub lenalidomidem i prednizonem, bowiem te kombinacje - jak wykazano - zwiększają ryzyko działania leukemogennego. Przed rozpoczęciem, w trakcie oraz po zakończeniu leczenia preparatem lekarz musi zatem regularnie badań pacjenta zgodnie z typową procedurą, aby móc odpowiednio wcześnie wykryć nowotwór i wdrożyć stosowne postępowanie lecznicze. Tabl. hamujące owulację, zawierające wyłącznie progestagen (np. dezogestrel). Ze względu zwiększone ryzyka rozwoju żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, u pacjentek ze szpiczakiem mnogim nie jest zalecane stosowanie złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych. Jeśli pacjentka obecnie stosuje złożone doustne środki antykoncepcyjne, powinna rozpocząć stosowanie jednej z wymienionych poniżej skutecznych metod antykoncepcji. Zwiększone ryzyko rozwoju żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej utrzymuje się jeszcze przez 4-6 tyg. po odstawieniu złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego. Nie badano wpływu na zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn u pacjentów przyjmujących ten lek.

U pacjentów w immunosupresji nie jest zalecane szczepienie szczepionkami zawierającymi żywe drobnoustroje. Kwas nalidyksowy stosowany razem z dużymi dożylnymi dawkami melfalanu u dzieci i młodzieży może spowodować śmierć z powodu krwotocznego zapalenia jelit. U dzieci i młodzieży leczonej schematem skojarzonym obejmującym busulfan i melfalan odnotowano, że podawanie melfalanu wcześniej niż po upływie 24 h od podania doustnego ostatniej dawki busulfanu może wpływać na wystąpienie objawów toksyczności. U pacjentów po przeszczepieniu szpiku kostnego, którym podawano dożylnie duże dawki melfalanu i którzy następnie otrzymywali cyklosporynę, aby zapobiec chorobie przeszczep przeciwko gospodarzowi, obserwowano zaburzenia czynności nerek.

Należy unikać, gdy tylko jest to możliwe, podawania melfalanu kobietom ciężarnym, szczególnie w czasie I trymestru ciąży. W każdym przypadku trzeba rozważyć stosunek potencjalnego zagrożenia płodu do spodziewanego efektu terapeutycznego u matki. Należy zalecić używanie odpowiednich środków antykoncepcyjnych w przypadku stosowania produktu leczniczego przez któregokolwiek z partnerów. Nie należy karmić piersią podczas stosowania preparatu. Lek hamuje czynność jajników u kobiet przed okresem menopauzy, co przejawia się brakiem miesiączki u znacznej liczby tych pacjentek. Badania na zwierzętach wykazały, że melfalan może mieć działanie niepożądane na spermatogenezę. Dlatego też możliwe jest, że melfalan może powodować tymczasową lub trwałą niepłodność u mężczyzn. Zaleca się, aby mężczyźni otrzymujący leczenie z melfalanem nie płodzili dzieci podczas okresu leczenia oraz do 6 m-cy po jego zakończeniu, oraz aby zasięgnęli porady dotyczącej przechowania nasienia przed rozpoczęciem leczenia, ze względu na możliwość powstania nieodwracalnej niepłodności w wyniku leczenia melfalanem. Nie prowadzono badań nad teratogennym działaniem produktu leczniczego. Wobec stwierdzonych właściwości mutagennych oraz podobieństwa strukturalnego do znanych związków teratogennych, istnieje możliwość wywoływania przez melfalan wad wrodzonych u potomstwa pacjentów otrzymujących preparat.

Nie ma współczesnej dokumentacji klinicznej produktu leczniczego, która mogłaby być wykorzystana dla oceny częstości występowania działań niepożądanych. Częstość działań niepożądanych może być różna w zależności od wskazania terapeutycznego, dawki leku oraz w przypadku leczenia skojarzonego z innymi lekami. Nowotwory łagodne, złośliwe i nieokreślone (w tym torbiele i polipy): (nieznana) wtórna ostra białaczka szpikowa i zespół mielodyplastyczny. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (bardzo często) zahamowanie czynności szpiku kostnego prowadzące do leukopenii, małopłytkowości i niedokrwistości; (rzadko) niedokrwistość hemolityczna. Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) nadwrażliwość - reakcje alergiczne na melfalan, takie jak: pokrzywka, obrzęk, wysypka skórna oraz wstrząs anafilaktyczny były zgłaszane niezbyt często, głównie podczas podawania leku w postaci dożylnej, na początku lub podczas trwania terapii. Odnotowano również rzadko przypadki zatrzymania czynności serca związane z tymi reakcjami. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (rzadko) śródmiąższowa choroba płuc i zwłóknienie płuc (w tym przypadki prowadzące do zgonu). Zaburzenia żołądka i jelit: (bardzo często) nudności, wymioty - zaburzenia żołądka i jelit takie jak nudności i wymioty występują u ok. 30% pacjentów otrzymujących doustnie standardowe dawki produktu leczniczego, biegunka; zapalenie błony śluzowej jamy ustnej podczas stosowania dużych dawek leku; (rzadko) zapalenie błony śluzowej jamy ustnej podczas stosowania standardowych dawek leku. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (rzadko) zaburzenia wątroby w zakresie od nieprawidłowych wartości parametrów czynności wątroby do objawów klinicznych, takich jak zapalenie wątroby i żółtaczka. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (bardzo często) łysienie podczas stosowania dużych dawek leku; (często) łysienie podczas stosowania standardowych dawek leku; (rzadko) wysypka plamisto-grudkowa oraz świąd skóry. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (często) zwiększone stężenie mocznika we krwi - na wczesnym etapie leczenia melfalanem chorych na szpiczaka z współwystępującym uszkodzeniem nerek stwierdzano przemijające, znaczne skoki stężenia mocznika we krwi. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (nieznana) azoospermia, brak miesiączki (amenorrhoea). Zaburzenia naczyniowe - klinicznie istotne działania niepożądane związane ze stosowaniem melfalanu z talidomidem i prednizonem lub deksametazonem i w mniejszym stopniu ze stosowaniem melfalanu z lenalidomidem i prednizonem obejmują: zakrzepicę żył głębokich i zatorowość płucną: (nieznana) zakrzepica żył głębokich i zatorowość płucna. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (bardzo często) gorączka.

Zaburzenia żołądkowo-jelitowe, w tym nudności, wymioty oraz biegunka są najczęściej występującymi wczesnymi objawami ostrego doustnego przedawkowania. Po dożylnym przedawkowaniu występowała biegunka, czasem krwotoczna. Głównym efektem toksycznego działania produktu leczniczego jest zahamowanie czynności szpiku kostnego, prowadzące do leukopenii, małopłytkowości oraz niedokrwistości. Nie istnieje swoiste antidotum. Należy ściśle monitorować morfologię krwi aż do chwili powrotu do zdrowia, ale nie krócej niż przez 4 tyg. od momentu przedawkowania leku. Trzeba także zastosować leczenie ogólnie wzmacniające, a gdy jest to niezbędne - również przetoczenie krwi lub płytek krwi. Należy rozważyć hospitalizację pacjenta, podawanie osłonowe leków przeciwinfekcyjnych oraz zastosowanie hematologicznych czynników wzrostu.

Melfalan jest dwufunkcyjnym związkiem alkilującym. Utworzenie przez każdą z dwóch grup bis-2-chloroetylowych karboniowych związków pośrednich umożliwia alkilację poprzez kowalencyjne ich związanie z występującymi w DNA w cząsteczce guaniny w pozycji 7 atomami azotu, co prowadzi do powstania wiązań krzyżowych pomiędzy dwoma łańcuchami DNA i do zapobiegania podziałom komórkowym.

1 tabl. zawiera 2 mg melfalanu.

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Produkt leczniczy zawierający substancję czynną silnie działającą.