Dawkowanie i sposób podawania

Premedykacja

Wybór leków do premedykacji powinien być dostosowany indywidualnie do pacjenta, biorąc pod uwagę potencjalne hamujące działanie izofluranu na układ oddechowy. Stosowanie leków antycholinergicznych może być wskazane, szczególnie u dzieci i młodzieży.

Indukcja znieczulenia

Zalecane stężenie początkowe izofluranu to 0,5%. Stężenia 1,5-3,0% zwykle pozwalają osiągnąć odpowiednią głębokość znieczulenia w ciągu 7-10 minut. Aby uniknąć kaszlu i skurczu krtani, zaleca się stosowanie krótko działających barbituranów lub innych środków o podobnym działaniu (np. propofol, etomidat, midazolam).

Uwaga: Izofluran nie jest zalecany do indukcji znieczulenia u niemowląt i dzieci ze względu na ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.

Podtrzymanie znieczulenia

Tabela przedstawia zalecane stężenia izofluranu w zależności od etapu znieczulenia i charakterystyki pacjenta.

Izofluran zmniejsza zapotrzebowanie na środki zwiotczające mięśnie. W razie potrzeby można zastosować dodatkowy środek zwiotczający.

Minimalne stężenie pęcherzykowe (MAC) izofluranu

Tabela przedstawia minimalne stężenie pęcherzykowe (MAC) izofluranu dla różnych grup wiekowych przy podawaniu z tlenem lub mieszaniną tlenu i podtlenku azotu.

Wybudzanie

Aby umożliwić szybkie wybudzenie, należy zmniejszyć stężenie izofluranu do 0,5% przy końcu operacji, a podczas zaszywania rany - do 0%. Po zakończeniu podawania wszystkich gazów anestetycznych, drogi oddechowe pacjenta należy przewentylować 100% tlenem aż do całkowitego wybudzenia.

Dawkowanie izofluranu wymaga precyzyjnego dostosowania do indywidualnych potrzeb pacjenta, etapu znieczulenia oraz rodzaju zabiegu. Kluczowe jest monitorowanie głębokości znieczulenia i parametrów życiowych pacjenta.

Przeciwwskazania

• Nadwrażliwość na halogenowe środki znieczulające
• Zagrożenie zespołem hipertermii złośliwej (HM w wywiadzie, znana lub podejrzewana skłonność genetyczna do HM)
• Zaburzenia czynności wątroby (marskość, wirusowe zapalenie lub inne choroby wątroby)
• Żółtaczka
• Gorączka niewyjaśnionego pochodzenia
• Leukocytoza lub eozynofilia występująca po uprzednim stosowaniu anestetyków halogenowych
• Nieleczona niewydolność krążenia

Izofluran jest przeciwwskazany w szeregu stanów klinicznych, szczególnie związanych z zaburzeniami wątroby, ryzykiem hipertermii złośliwej oraz niewydolnością krążenia. Dokładny wywiad i ocena stanu pacjenta przed znieczuleniem są kluczowe dla bezpiecznego stosowania leku.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

• Pacjenci nie powinni prowadzić pojazdów mechanicznych ani obsługiwać maszyn przez 24 godziny po znieczuleniu
• Zakaz spożywania alkoholu po znieczuleniu
• Lek może być stosowany wyłącznie przez wykwalifikowany personel anestezjologiczny
• Konieczne jest zapewnienie odpowiedniego sprzętu do resuscytacji i monitorowania pacjenta
• Ostrożność u pacjentów z miastenią i innymi chorobami złącza nerwowo-mięśniowego
• W operacjach neurochirurgicznych stosować wyłącznie z oddechem kontrolowanym
• Zmniejszone stężenia u pacjentów z hipotensją, hipowolemią lub w złym stanie ogólnym
• Ostrożność przy powtarzanych znieczuleniach w krótkim odstępie czasu

Stosowanie izofluranu wymaga ścisłego nadzoru anestezjologicznego oraz indywidualnego dostosowania dawki do stanu klinicznego pacjenta. Szczególną uwagę należy zwrócić na pacjentów z chorobami układu nerwowo-mięśniowego oraz zaburzeniami hemodynamicznymi.

Interakcje lekowe

• Nieselektywne inhibitory MAO - ryzyko przełomu, odstawić minimum 15 dni przed znieczuleniem
• β-sympatykomimetyki i α- i β-sympatykomimetyki - ryzyko zaburzeń rytmu serca
• β-adrenolityki - ryzyko nasilenia ujemnego efektu inotropowego
• Izoniazyd - zwiększone ryzyko hepatotoksyczności, odstawić 7 dni przed i wznowić 15 dni po znieczuleniu
• Adrenalina - stosować w zmniejszonych dawkach
• Sympatykomimetyki pośrednie - odstawić kilka dni przed znieczuleniem
• Antagoniści wapnia - zwiększone ryzyko hipotensji
• Środki zwiotczające mięśnie - konieczność zmniejszenia dawki o 50-66%
• Opioidy, benzodiazepiny, leki uspokajające - konieczność zmniejszenia dawki izofluranu

Izofluran wchodzi w liczne interakcje z innymi lekami, co wymaga starannego planowania farmakoterapii okołooperacyjnej. Szczególną uwagę należy zwrócić na leki wpływające na układ sercowo-naczyniowy oraz ośrodkowy układ nerwowy.

Stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią

Izofluran należy do kategorii C wg FDA. Brak wystarczających badań klinicznych dotyczących stosowania u kobiet ciężarnych. Lek należy stosować jedynie, gdy korzyści dla matki przewyższają potencjalne zagrożenie dla płodu. Nie zaleca się rutynowego stosowania w położnictwie, poza cięciem cesarskim. Karmienie piersią należy przerwać na 12-24 godziny po wybudzeniu ze znieczulenia z użyciem izofluranu.

Stosowanie izofluranu u kobiet w ciąży i karmiących piersią wymaga szczególnej ostrożności i indywidualnej oceny stosunku korzyści do ryzyka.

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane obejmują:

• Depresję układu oddechowego
• Kaszel lub kurcz głośni przy indukcji znieczulenia
• Obniżenie ciśnienia tętniczego
• Zaburzenia rytmu serca
• Hiperglikemię
• Zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi
• Retencję bromosulfaleiny
• Zmniejszenie stężenia cholesterolu i aktywności fosfatazy alkalicznej
• Dreszcze

Rzadziej występują:

• Nudności i wymioty (częstość <1/100 - >1/1000)
• Pooperacyjna niedrożność jelit
• Zaburzenia czynności wątroby
• Żółtaczka
• Hipertermia złośliwa
• Skurcz krtani
• Skurcz oskrzeli

Profil działań niepożądanych izofluranu obejmuje głównie wpływ na układ oddechowy i sercowo-naczyniowy. Kluczowe jest ścisłe monitorowanie pacjenta podczas znieczulenia i w okresie pooperacyjnym.

Mechanizm działania i właściwości farmakokinetyczne

Izofluran jest anestetykiem wziewnym z grupy pochodnych halogenowych eteru metylowo-etylowego. Wywołuje zależną od dawki, przemijającą utratę świadomości, zniesienie bólu, modyfikację odruchów autonomicznych oraz hamowanie czynności układu oddechowego i krążenia.

Kluczowe właściwości farmakokinetyczne:

• Współczynnik rozdziału krew/gaz: 1,4
• Szybkie wprowadzenie do znieczulenia (7-10 minut)
• Względnie szybkie budzenie i powrót świadomości
• Minimalne metabolizowanie w organizmie
• Wydalanie głównie z powietrzem wydechowym

Wpływ na poszczególne układy:

• Układ oddechowy: działanie drażniące, silna depresja oddechowa, stymulacja wydzielania śliny i wydzieliny oskrzelowej, osłabienie odruchów krtaniowych i gardłowych
• Układ krążenia: zmniejszenie naczyniowego oporu obwodowego, obniżenie ciśnienia tętniczego, możliwe przyspieszenie akcji serca
• Układ nerwowy: zwiększenie przepływu mózgowego
• Układ mięśniowy: zmniejszenie napięcia mięśniowego

Izofluran charakteryzuje się szybkim początkiem i końcem działania oraz minimalnym metabolizmem, co czyni go wszechstronnym anestetykiem wziewnym. Jego wpływ na różne układy organizmu wymaga jednak starannego monitorowania pacjenta podczas znieczulenia.

Skład

Jedna butelka zawiera 100 ml lub 250 ml izofluranu.

Aerrane jest dostępny w dwóch wielkościach opakowań, co umożliwia elastyczne dawkowanie w zależności od potrzeb klinicznych.