Adrenalina WZF 0,1% - charakterystyka produktu leczniczego
Wskazania do stosowania
Adrenalina WZF 0,1% jest wskazana w następujących stanach klinicznych:
- Nagłe zatrzymanie krążenia - resuscytacja krążeniowo-oddechowa
- Wstrząs anafilaktyczny oraz inne ostre reakcje alergiczne
- Napad astmy oskrzelowej - w celu przerwania skurczu oskrzeli
- Ciężka bradykardia
- Wstrząs kardiogenny - jako wazopresor
Adrenalina jest lekiem pierwszego wyboru w resuscytacji krążeniowo-oddechowej oraz w leczeniu wstrząsu anafilaktycznego. Jej szybkie działanie rozszerzające oskrzela jest kluczowe w przerywaniu napadów astmy oskrzelowej.
Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie adrenaliny zależy od wskazania oraz wieku pacjenta. Poniżej przedstawiono szczegółowe schematy dawkowania:
Dorośli
Wskazanie | Dawkowanie |
---|---|
Nagłe zatrzymanie krążenia | 1 mg i.v. co 3-5 min |
Wstrząs anafilaktyczny | 0,3-0,5 mg i.m. lub s.c., maks. 1 mg |
Napad astmy oskrzelowej | 0,3 mg s.c. lub i.m., maks. 3 dawki co 20 min |
Ciężka bradykardia | 2-10 μg/min i.v. we wlewie |
Wstrząs kardiogenny | 0,05-0,5 μg/kg/min i.v. we wlewie |
Dzieci
Wskazanie | Dawkowanie |
---|---|
Nagłe zatrzymanie krążenia | 10 μg/kg i.v. co 3-5 min |
Wstrząs anafilaktyczny | 10 μg/kg i.m. lub s.c., maks. 0,5 mg |
Napad astmy oskrzelowej | 10 μg/kg s.c. lub i.m., maks. 0,5 mg |
Ciężka bradykardia | 0,05-1,0 μg/kg/min i.v. we wlewie |
Wstrząs kardiogenny | 0,05-1,0 μg/kg/min i.v. we wlewie |
Dawkowanie u dzieci w zależności od wskazania klinicznego. i.v. - dożylnie, i.m. - domięśniowo, s.c. - podskórnie.
W stanach zagrożenia życia, gdy uzyskanie dostępu dożylnego jest niemożliwe, adrenalinę można podać śródkostnie (doszpikowo) w dawkach stosowanych dożylnie. U dorosłych możliwe jest również podanie dotchawicze 3 mg adrenaliny po odpowiednim rozcieńczeniu.
Uwaga: Należy stosować wyłącznie świeżo przygotowane roztwory adrenaliny. Preparat można podawać podskórnie, domięśniowo lub dożylnie, w zależności od wskazania i stanu klinicznego pacjenta.
Warto zapamiętać
- Adrenalina jest lekiem pierwszego wyboru w resuscytacji krążeniowo-oddechowej i leczeniu wstrząsu anafilaktycznego
- W przypadku wstrząsu anafilaktycznego preferowana jest domięśniowa droga podania adrenaliny
Przeciwwskazania
Jedynym bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania adrenaliny jest nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą. Należy jednak podkreślić, że w stanach zagrożenia życia nie ma bezwzględnych przeciwwskazań do zastosowania adrenaliny.
Względne przeciwwskazania obejmują choroby serca (np. choroba wieńcowa, kardiomiopatia), zaburzenia rytmu serca, nadczynność tarczycy, guz chromochłonny nadnerczy, wysokie ciśnienie śródgałkowe, ciężką niewydolność nerek, przerost gruczołu krokowego z zaleganiem moczu, hiperkalcemię, hipokaliemię oraz cukrzycę. W tych przypadkach należy zachować szczególną ostrożność i rozważyć stosunek korzyści do ryzyka.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Stosowanie adrenaliny wymaga zachowania szczególnej ostrożności w następujących przypadkach:
- Choroby serca (choroba wieńcowa, kardiomiopatia, zaburzenia rytmu serca)
- Nadczynność tarczycy
- Guz chromochłonny nadnerczy
- Wysokie ciśnienie śródgałkowe
- Ciężka niewydolność nerek
- Przerost gruczołu krokowego z zaleganiem moczu
- Zaburzenia elektrolitowe (hiperkalcemia, hipokaliemia)
- Cukrzyca
- Pacjenci w podeszłym wieku
- Kobiety w ciąży
Produkt zawiera sodu pirosiarczyn, który może wywoływać reakcje alergiczne, szczególnie u osób z astmą w wywiadzie. Należy zachować ostrożność przy podawaniu adrenaliny w obwodowe części ciała ze względu na ryzyko zahamowania przepływu krwi.
W przypadkach innych niż resuscytacja krążeniowo-oddechowa, dożylne podanie adrenaliny wiąże się z większym ryzykiem powikłań i powinno być zarezerwowane wyłącznie dla pacjentów z zagrożeniem życia. Odpowiednie rozcieńczenie i powolne podawanie dożylne zwiększa bezpieczeństwo terapii.
Interakcje z innymi produktami leczniczymi
Adrenalina wchodzi w interakcje z wieloma lekami, co może prowadzić do nasilenia jej działania lub zwiększenia ryzyka wystąpienia działań niepożądanych:
- Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, inhibitory MAO - mogą nasilać działanie adrenaliny
- Nieselektywne β-adrenolityki - ryzyko ciężkiego nadciśnienia tętniczego i bradykardii
- Glikozydy naparstnicy, chinidyna, chlorowcowane środki znieczulające - zwiększone ryzyko zaburzeń rytmu serca
- Leki sympatykomimetyczne - nasilenie działania adrenaliny
- Insulina i leki hipoglikemizujące - adrenalina hamuje wydzielanie insuliny, może być konieczne zwiększenie dawki leków przeciwcukrzycowych
Należy zachować szczególną ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu adrenaliny z wyżej wymienionymi lekami i monitorować pacjenta pod kątem potencjalnych interakcji.
Wpływ na ciążę i laktację
Brak kontrolowanych badań dotyczących stosowania adrenaliny u kobiet w ciąży. Adrenalina przenika przez łożysko i może być stosowana w okresie ciąży jedynie wtedy, gdy spodziewane korzyści dla matki przewyższają potencjalne ryzyko dla płodu.
Adrenalina przenika do mleka kobiecego w śladowych ilościach, dlatego jest mało prawdopodobne, aby wywierała istotny wpływ na dziecko karmione piersią.
Działania niepożądane
Częstość występowania działań niepożądanych zależy od indywidualnej wrażliwości pacjenta na adrenalinę oraz zastosowanej dawki. Do najczęściej obserwowanych działań niepożądanych należą:
- Zaburzenia układu nerwowego: niepokój, lęk, zawroty głowy, ból głowy
- Zaburzenia serca: kołatanie serca, tachykardia
- Zaburzenia naczyniowe: nagły wzrost ciśnienia tętniczego, zwężenie naczyń krwionośnych
- Zaburzenia układu oddechowego: trudności w oddychaniu
- Zaburzenia żołądka i jelit: nudności, wymioty
- Zaburzenia skóry: bladość, pocenie się
W rzadkich przypadkach mogą wystąpić poważniejsze działania niepożądane, takie jak zaburzenia rytmu serca, wylew krwi do mózgu czy obrzęk płuc. Pacjenci powinni być monitorowani pod kątem wystąpienia działań niepożądanych, szczególnie przy stosowaniu wysokich dawek adrenaliny.
Przedawkowanie
Przedawkowanie adrenaliny może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak:
- Nagły wzrost ciśnienia tętniczego z ryzykiem wylewu krwi do mózgu
- Ciężki obrzęk płuc
- Zaburzenia rytmu serca
- Przemijająca bradykardia, a następnie tachykardia
W przypadku przedawkowania należy monitorować parametry życiowe pacjenta i wdrożyć odpowiednie leczenie objawowe. Może być konieczne zastosowanie leków blokujących receptory α- i β-adrenergiczne oraz leków rozszerzających naczynia krwionośne.
Właściwości farmakodynamiczne i farmakokinetyczne
Adrenalina jest naturalnie występującą katecholaminą, która silnie pobudza receptory α- i β-adrenergiczne. Jej działanie obejmuje:
- Zwiększenie kurczliwości mięśnia sercowego (działanie inotropowe dodatnie)
- Przyspieszenie częstości akcji serca
- Zwężenie naczyń krwionośnych
- Rozszerzenie oskrzeli
- Hamowanie wydzielania insuliny
Adrenalina szybko metabolizowana jest w wątrobie i innych tkankach przez enzymy COMT i MAO. Jej okres półtrwania w osoczu wynosi około 2-3 minuty.
Skład preparatu
1 ml roztworu Adrenaliny WZF 0,1% zawiera 1 mg adrenaliny w postaci adrenaliny winianu.
Preparat zawiera również substancje pomocnicze, w tym sodu pirosiarczyn, który może wywoływać reakcje alergiczne u osób wrażliwych.
Adrenalina WZF 0,1% jest kluczowym lekiem w stanach nagłych, szczególnie w resuscytacji krążeniowo-oddechowej i leczeniu wstrząsu anafilaktycznego. Jej stosowanie wymaga jednak ostrożności i monitorowania pacjenta ze względu na potencjalne działania niepożądane i interakcje z innymi lekami.