Acnelec - szczegółowe informacje dla lekarza

Wskazania do stosowania

Acnelec jest wskazany w leczeniu trądziku pospolitego (acne vulgaris) o nasileniu łagodnym do średniego. Preparat jest skuteczny w przypadku:

• trądziku zaskórnikowego (acne comedonica)
• trądziku grudkowo-krostkowego (acne papulo-pustulosa)

Lek wykazuje efektywność w redukcji zmian trądzikowych charakterystycznych dla wymienionych postaci trądziku.

Dawkowanie i sposób podawania

Tabela 1. Schemat dawkowania preparatu Acnelec

Leczenie należy rozpocząć od aplikacji małych ilości preparatu na zmienioną chorobowo skórę, z wyłączeniem okolic oczu, ust oraz fałdów nosowo-policzkowych. Produkt należy nakładać 10-15 minut po umyciu i osuszeniu skóry ręcznikiem. Po aplikacji kremu konieczne jest dokładne umycie rąk.

Jeżeli po 3 miesiącach stosowania nie nastąpi poprawa stanu skóry, lekarz powinien rozważyć zasadność dalszego stosowania preparatu.

Przeciwwskazania

Stosowanie preparatu Acnelec jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

• Nadwrażliwość na adapalen lub którąkolwiek substancję pomocniczą
• Ciężka postać trądziku pospolitego
• Trądzik obejmujący dużą powierzchnię skóry
• Skóra uszkodzona, opalona lub z wypryskiem innym niż trądzikowy
• Ciąża

Należy zachować szczególną ostrożność przy kwalifikacji pacjentów do leczenia, biorąc pod uwagę powyższe przeciwwskazania.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Ochrona wrażliwych obszarów: Należy chronić usta, oczy i błony śluzowe przed kontaktem z preparatem. W przypadku przypadkowego kontaktu, obszary te należy przemyć dużą ilością wody.

Reakcje skórne: W początkowym okresie leczenia może wystąpić zaczerwienienie, podrażnienie i wysuszenie skóry twarzy. W takich przypadkach zaleca się przerwanie leczenia do czasu ustąpienia objawów.

Uwrażliwienie na promieniowanie UV: Adapalen powoduje ścieńczenie warstwy rogowej naskórka, co prowadzi do zwiększonej wrażliwości skóry na promieniowanie ultrafioletowe. Pacjentom zaleca się unikanie nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV i słońce, stosowanie nakryć głowy oraz filtrów ochronnych.

Interakcje z kosmetykami: Podczas terapii nie należy stosować kosmetyków zalecanych do pielęgnacji skóry trądzikowej lub o działaniu ściągającym.

Potencjalne reakcje alergiczne: Ze względu na zawartość metylu parahydroksybenzoesanu i propylu parahydroksybenzoesanu, preparat może wywoływać reakcje alergiczne (możliwe reakcje typu późnego).

Adapalen nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych, obsługę maszyn i sprawność psychofizyczną.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Przeciwwskazane jednoczesne stosowanie:

• Leki o podobnym mechanizmie działania
• Inne preparaty miejscowe zawierające retynoidy
• Preparaty o działaniu drażniącym (np. złuszczające, ściągające, ścierająco-czyszczące, zawierające alkohol)

Jednoczesne stosowanie innych leków przeciwtrądzikowych: W przypadku równoczesnego stosowania innych preparatów przeciwtrądzikowych (erytromycyna 4%, fosforan klindamycyny 1%, nadtlenek benzoilu 10%) zaleca się aplikację tych preparatów rano, a kremu Acnelec wieczorem.

Stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią

Ciąża: Badania na zwierzętach wykazały toksyczne działanie produktu przy dużych dawkach podawanych doustnie. Dane kliniczne dotyczące stosowania miejscowego u kobiet w ciąży są ograniczone, jednak nie wskazują na szkodliwy wpływ na przebieg ciąży lub zdrowie płodu we wczesnej ciąży. Ze względu na ograniczone dane i możliwość minimalnego wchłaniania systemowego, preparat nie powinien być stosowany w okresie ciąży. W przypadku zajścia w ciążę podczas leczenia, terapię należy przerwać.

Karmienie piersią: Nie przeprowadzono badań dotyczących przenikania adapalenu do mleka. Ze względu na minimalną ekspozycję ogólnoustrojową po zastosowaniu miejscowym, nie przewiduje się wpływu na dziecko karmione piersią. Preparat może być stosowany u kobiet karmiących, jednak nie należy go aplikować na skórę klatki piersiowej, aby uniknąć kontaktu dziecka z lekiem.

Działania niepożądane

Najczęściej zgłaszane działania niepożądane obejmują:

• Często: sucha skóra, podrażnienie skóry, uczucie pieczenia skóry, rumień
• Niezbyt często: kontaktowe zapalenie skóry, wyprysk z podrażnienia, uczucie dyskomfortu skóry, oparzenie słoneczne, świąd, łuszczenie się skóry, trądzik
• Częstość nieznana: ból skóry, obrzęk skóry, podrażnienie powiek, rumień powiek, świąd powiek, obrzęk powiek

Należy monitorować pacjentów pod kątem wystąpienia powyższych działań niepożądanych i w razie potrzeby dostosować terapię.

Przedawkowanie

Nadmierne stosowanie preparatu nie przyspiesza ani nie poprawia efektów leczenia, może natomiast prowadzić do nasilenia objawów podrażnienia skóry, takich jak zaczerwienienie i złuszczanie. W przypadku doustnego spożycia należy rozważyć płukanie żołądka. Toksyczność ogólnoustrojowa obserwowana jest u myszy i szczurów po doustnym podaniu dawek większych niż 10 g/kg masy ciała.

Mechanizm działania

Adapalen, substancja czynna preparatu Acnelec, jest pochodną kwasu naftalenokarboksylowego. Wykazuje stabilność w obecności tlenu i światła. Mechanizm działania adapalenu jest zbliżony do retynoidów:

• Po przedostaniu się do wnętrza komórki łączy się z jądrowymi receptorami kwasu retynowego (RAR)
• Powoduje zmianę ekspresji genów i syntezę nowego mRNA
• W przeciwieństwie do retynoidów, nie wiąże się z receptorami cytoplazmatycznymi

Działanie to przekłada się na normalizację procesu keratynizacji i zmniejszenie stanu zapalnego w obrębie zmian trądzikowych.

Skład preparatu

Acnelec dostępny jest w dwóch postaciach:

• Żel: 1 g żelu zawiera 1 mg adapalenu
• Krem: 1 g kremu zawiera 1 mg adapalenu

Wybór postaci preparatu powinien być dostosowany do indywidualnych preferencji pacjenta oraz typu skóry.