Ostatnie badania brytyjskich naukowców zdają się potwierdzać działanie części z nich, ale… tylko u kobiet. Czy są dowody na skuteczność odpowiedniej suplementacji w zmniejszaniu ryzyka zachorowania na COVID-19?
Suplementy a badania obserwacyjne
W artykule naukowców z King’s College London, udostępnionym dotychczas jako preprint, opisano wyniki badania obserwacyjnego przeprowadzonego za pośrednictwem aplikacji COVID Symptom Study. Dane pochodzą od 1,4 mln użytkowników z Wielkiej Brytanii, USA i Szwecji.
Zauważono w nim zmniejszoną zapadalność na COVID-19 u osób suplementujących cynk (14% mniejsza zachorowalność), preparaty multiwitaminowe (13%), kwasy omega-3 (12%) oraz witaminę D (9%). Co ciekawe, przyjmowanie suplementów bardzo popularnych wśród polskich pacjentów – witaminy C, cynku i czosnku – nie przyniosło zauważalnych różnic. Po przeanalizowaniu danych okazało się, że zależności między przyjmowaniem suplementów a zmniejszoną zachorowalnością na COVID-19 dotyczą jedynie kobiet.
Badacze wskazują kilka możliwych wyjaśnień związku pomiędzy płcią a odpornością na zachorowanie. Może mieć to związek z różnicami w działaniu męskiego i kobiecego układu immunologicznego. Ponadto, ogólnie lepszymi parametrami immunologicznymi u kobiet – jednakże dane różnią się pomiędzy krajami i badanymi grupami. Prawdopodobnym wytłumaczeniem zjawiska jest większa dbałość kobiet o zdrowie, w tym ściślejsze przestrzeganie zaleceń epidemiologicznych – mycie rąk czy noszenie maseczek.
Przedwczesny entuzjazm
Komentatorzy zwracają uwagę na liczne ograniczenia omawianego badania – choćby brak uwzględnienia takich kryteriów jak dochód i poziom wykształcenia, które także mogą wiązać się zarówno z częstością przyjmowania suplementów, jak i z zachorowalnością na COVID-19. Przede wszystkim jednak jest to tylko badanie obserwacyjne – aby móc włączyć zalecenie przyjmowania suplementów do wytycznych potrzeba wysokiej jakości wyników badań klinicznych.
Autorzy badania również zauważają brak dostatecznych dowodów działania poszczególnych suplementów mających zapobiegać zachorowaniu. Ograniczenie stanowi też fakt, że grupa badana jako samodzielnie zgłoszona może nie być reprezentatywna dla społeczeństwa. Dodatkowo uczestnicy mogli wprowadzać błędne informacje o stosowanych przez siebie suplementach oraz nie są znane ilości przyjmowanych przez nich środków.
Przeczytaj również: Suplementacja witaminy D w dobie COVID-19
Suplementy – co z witaminą D?
Najbardziej obiecującą z badanych substancji jest witamina D3. Wpływa ona na funkcje komórek prezentujących antygen, limfocyty T i B. Według metaanalizy 39 badań zmniejsza ryzyko infekcji górnych dróg oddechowych o 11%. W Queen Mary University w Londynie oraz w Szpitalu Uniwersyteckim w Angers we Francji trwają obecnie badania, mające określić wpływ witaminy D na zakażenie SARS-CoV-2.
W angielskim badaniu CORONAVIT uczestnicy mają pobieraną krew z palca i badaną zawartość witaminy D. Osoby o jej niskim poziomie przez 6 miesięcy przyjmują dawkę 800 lub 3200 IU witaminy D dziennie. W tym czasie podlegają obserwacji lekarskiej pod względem występowania ostrych infekcji dróg oddechowych (w tym COVID-19). Niezależnie od wpływu witaminy D na chorobę koronawirusową. Suplementacja w populacji polskiej jest zalecana ze względu na wysoką częstość występowania jej niedoborów.
Niestety, mimo przesłanek o skuteczności pewnych substancji wciąż nie dysponujemy skutecznym lekiem przeciw COVID-19, ani suplementami „cudownie” zapobiegającymi zachorowaniu. W kwestii suplementacji witamin i składników odżywczych warto postępować zgodnie z zaleceniami towarzystw naukowych. Ponadto, odżywiać się zdrowo, aby zapobiegać powstawaniu niedoborów. W obecnej sytuacji najlepszą bronią przeciwko zakażeniu koronawirusem jest przestrzeganie zaleceń sanitarnych, a już niebawem pomocą w zakończeniu pandemii stanie się szczepionka.
Źródła:
- Kingsland J. Study hints that supplements may reduce COVID-19 risk in females. Medical News Today, https://www.medicalnewstoday.com/articles/study-hints-that-supplements-may-reduce-covid-19-risk-in-females
- Louca P, Murray B, Klaser K, et al. Dietary supplements during the COVID-19 pandemic: insights from 1.4M users of the COVID Symptom Study app – a longitudinal app-based community survey. medRxiv; 2020. DOI: 10.1101/2020.11.27.20239087.
- Clinical trial to investigate whether vitamin D protects against COVID-19, Queen Mary University of London, https://www.qmul.ac.uk/media/news/2020/smd/clinical-trial-to-investigate-whether-vitamin-d-protects-against-covid-19.html
