Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny (NIZP-PZH) wydał raport na temat sytuacji zdrowotnej Polaków w 2020 roku. Jest to dwudzieste z serii opracowanie, w którym opisane są m.in. aspekty dotyczące długości życia i umieralności w Polsce. Aktualnej sytuacji demograficzno-społecznej, zagrożenia środowiskowego, leczenia nowotworów złośliwych, zaburzeń psychicznych oraz wybranych czynników ryzyka zdrowotnego związane ze stylem życia. W podsumowaniu za 2020 rok podkreślono, że sposób odżywiania, palenie tytoniu, niska aktywność fizyczna i nadciśnienie tętnicze to istotne czynniki ryzyka zdrowotnego, które wpływają na stan zdrowia i długość życia naszej populacji.
Według danych z 2018 roku najczęstsze schorzenia leczone przez lekarzy POZ to nadciśnienie tętnicze (28,3%). Ponadto choroby układu mięśniowo-kostnego i tkanki łącznej (19,7%), cukrzyca (5,8%), choroby tarczycy (4,7%), niedokrwienie serca (4,3%). W 2019 roku najczęstszym nowym rozpoznaniem u dorosłych pacjentów były choroby układu krążenia (2,8% pacjentów). Dodatkowo choroby układu kostno-mięśniowego i tkanki łącznej (2,3%) oraz nadciśnienie tętnicze (1,7%).
W badaniu GBD2019 poddano analizie behawioralne czynniki ryzyka i stwierdzono, że największe zagrożenie dla życia Polaków stanowi nadciśnienie tętnicze (22,3%), tytoń (20,4%) i niezdrowa dieta (20,0%). Behawioralne czynniki ryzyka odpowiadają w sumie za 43,5% zgonów. Skala tego problemu wpływa na konieczność prowadzenia dalszych badań naukowych, które mają na celu lepszą kontrolę ciśnienia tętniczego krwi i skuteczność leczenia. Poniżej przedstawiamy wstępne wyniki nowych badań na temat potencjalnych czynników ryzyka rozwinięcia nadciśnienia tętniczego.
Czytaj również: Hematoonkologia, co nowego?
Zmienność ciśnienia skurczowego krwi
W badaniu kohortowym przeprowadzonym na Uniwersytecie Duke’a w Karolinie Północnej poddano analizie 3394 Afroamerykanów i białych uczestników, w którym dowiedziono, że większa długoterminowa zmienność skurczowego ciśnienia krwi wiązała się ze wzrostem ryzyka chorób układu krążenia i wyższą śmiertelnością. Wzrost ciśnienia krwi o 3,6 mmHg powodował podwyższenie ryzyka chorób układu krążenia o 15% w ciągu następnych 20 lat. Autorzy badania podkreślają, że w ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego kluczowa jest zmienność w wartościach ciśnienia.
Obwód uda a nadciśnienie tętnicze
Na łamach czasopisma „Endocrine Connections” opublikowano wyniki badania, w którym próbowano ustalić związek pomiędzy rozmiarem uda pacjentów a ciśnieniem krwi u 9520 uczestników w wieku powyżej 40 roku życia. Co ciekawe, duży obwód uda wiązał się z mniejszym ryzykiem wystąpienia nadciśnienia tętniczego u osób z nadwagą i otyłością. Konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań na ten temat.
Czytaj również: Rak szyjki macicy, a szczepienia przeciwko HPV
Czy nabiał może chronić przed nadciśnieniem tętniczym?
Naukowcy próbowali ocenić związek spożycia nabiału z występowaniem zespołu metabolicznego oraz nadciśnieniem tętniczym i cukrzycą w dużym, międzynarodowym badaniu kohortowym. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie BMJ Open Diabetes Research & Care. Do analizy wykorzystane dane od prawie 150 000 osób w wieku 35 i 70 lat z 21 krajów, żyjących na pięciu kontynentach, z medianą obserwacji 9,1 lat. Oceniono, że wyższe spożycie pełnotłustego nabiału wiązało się z mniejszą częstością występowania zespołu metabolicznego oraz nadciśnienia tętniczego i cukrzycy. Badanie ma pewne ograniczenia i powinno być potwierdzone w dużych, randomizowanych badaniach.
COVID-19 a ciśnienie tętnicze
W badaniu opublikowanym na łamach American Journal of Hypertension próbowano ocenić związek pomiędzy nadciśnieniem, lekami hipotensyjnymi oraz COVID-19. Na początku pandemii istniały liczne obawy, odnoszące się do wzrostu ryzyka zakażenia COVID-19 u pacjentów w trakcie terapii lekami z grupy inhibitorów układu renina-angiotensyna-aldosteron (takie jak inhibitory konwertazy angiotensyny, ACEI – angiotensyn-converting-enzyme inhibitors). Z czasem ustalono, że stosowanie tych leków nie wpływa na częstość zakażeń oraz ciężkość przebiegu.
Autorzy badania zwracają uwagę, że nadciśnienie tętnicze występuje częściej u osób starszych, które są w sposób szczególny narażony na ciężki przebieg zakażenia wirusem SARS-CoV-2. W związku z tym, wciąż nie jest pewne, czy nadciśnienie tętnicze zwiększa ryzyko zachorowania na COVID-19, czy tylko ryzyko ciężkiego przebiegu.
Czytaj również: Rak szyjki macicy w Polsce – co nowego?
Bakterie jelitowe a nadciśnienie tętnicze
Mikrobiota jelitowa jest przedmiotem wielu badań naukowych. W ostatnim czasie, próbuje się ustalić jej związek z występowaniem nadciśnienia tętniczego. W badaniu opublikowanym w czasopiśmie Microbiome przenalizowano skład mikroflory jelitowej 41 osób z prawidłowych ciśnieniem krwi, 99 osób z nadciśnieniem tętniczym oraz 56 osób ze stanem przed nadciśnieniem (osoby z wysokim prawidłowym ciśnieniem krwi, nie spełniającym kryteriów do rozpoznania nadciśnienia tętniczego). Ustalono, że u pacjentów z prawidłowym ciśnieniem tętniczym krwi różnorodność dobrych bakterii jelitowych była większa, a liczebność gatunków takich jak Prevotella i Klebsiella była zmniejszona w istotny sposób.
Źródła:
