Zespoły naukowe od kilku miesięcy prowadzą badania nad szczepionkami przeciwko SARS CoV-2. Przyspieszony harmonogram opracowywania szczepionek został narzucony przez wyzwania związane z panującą pandemią. Dostępne szczepionki mRNA oraz szczepionki wektorowe przeszły wszystkie wymagane etapy badań nieklinicznych i klinicznych. Szybsze opracowanie było możliwe z uwagi na dużą grupę osób poddanych badaniu oraz równoległe prowadzenie kilku etapów badań.
Członkowie ZGPTEiLChZ wskazują na konieczność jak najszybszego wprowadzenia szczepionki
Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych wystosował apel i list otwarty skierowany do Prezydenta RP, Prezesa Rady Ministrów, Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych oraz Ministra Zdrowia, odnoszący się do zasadności wprowadzenia masowych szczepień przeciwko koronawirusowi SARS-CoV-2. Specjaliści chorób zakaźnych, walczący na co dzień ze zwalczaniem pandemii SARS-CoV-2 podkreślają, że paraliż opieki zdrowotnej w sytuacji dostępności szczepionki jest nie do przyjęcia.
Przedłużanie wprowadzenia jej do obrotu rynkowego paraliżuje opiekę zdrowotną. Jak podkreślają eksperci, szczepienia są największym osiągnięciem ludzkości. Dzięki któremu udało się wyeliminować wiele chorób zakaźnych takich jak polio, czy ospa prawdziwa. Apel poparły liczne towarzystwa lekarskie i naukowe, m.in. Naczelna Rada Lekarska, Polskie Towarzystwo Wakcynologiczne, Komitet Immunologii i Etiologii Zakażeń Człowieka PAN, Polskie Towarzystwo Lekarzy Rodzinnych i inni [1].
Stanowisko Prezydium Rady Lekarskiej wzywa do budowania opinii o szczepieniach na podstawie nauki oraz autorytetu naukowców w dziedzinie epidemiologii i wakcynologii. Niepokojące jest bazowanie na teoriach pseudonaukowych oraz głoszonych przez osoby nieposiadające odpowiednich kwalifikacji w dziedzinie chorób zakaźnych. Tylko akcja szeroko rozpowszechnionych szczepień profilaktycznych pozwoli na pokonanie epidemii. Niezbędne do tego jest zaufanie do medycyny oraz nauki [2].
Przeczytaj także: Narodowy Program Szczepień przeciw COVID-19
Apel naukowców i lekarzy w sprawie szczepień na koronowirusa SARS-CoV-2 – list otwarty do Prezydenta i Rządu RP
W odpowiedzi na oświadczenie Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2020 r. grupa lekarzy i naukowców wyraziła zaniepokojenie perspektywą wprowadzenia masowych szczepień na koronawirusa SARS-CoV-2. W opinii autorów listu skierowanego do Prezydenta RP, Prezesa Rady Ministrów, Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych oraz Ministra Zdrowia 30 listopada 2020 r., szczepienia powinny mieć charakter dobrowolny oraz powinny wykluczać jakiekolwiek formy przymusu. Brak odpowiednich testów, udowodnionej skuteczności, brak wykluczenia możliwości wystąpienia poważnych efektów niepożądanych oraz wprowadzenie do obrotu na rynku szczepień opartych na mRNA to argumenty zastosowane przez autorów listu. Przewodniczący „Wolne Wybory”, dr hab. W. Julian Korab-Karpowicz i współautorzy apelują o organizację szerokiej debaty publicznej oraz poinformowanie społeczeństwa o możliwych korzyściach i powikłaniach płynących ze szczepień na koronawirusa [3].
Jednym z sygnatariuszy pod apelem był Kierownik Kliniki Rehabilitacji Psychiatrycznej, Katedry Psychiatrii i Psychoterapii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, dr hab. n. med. Marek Krzystanek. Wg opinii Kierownika Kliniki Rehabilitacji Psychiatrycznej ŚUM, argumenty przemawiające za niedostatecznym przebadaniem szczepionki, głoszone przez autorów listy, są nie do przyjęcia. Dr hab. n. med. Marek Krzystanek wystosował e-mail do autorów apelu do Prezydenta RP, w którym zwrócił uwagę, że szczepionka przeciwko SARS CoV-2 była testowana na grupie 43 528 osób z różnych krajów, a jej skuteczność szacuje się na 90%. Liczebność grupy jest wystarczająca, aby mówić o dobrej tolerancji i skuteczności. Zasugerowano zmianę tego fragmentu listu jako sprzecznego z faktami. Nie dokonano jednak zmian w treści listu. Jak podkreśla dr hab. n. med. Marek Krzystanek, został on podpisany pod treścią listu, którego nie zaakceptował [4].
Minister Zdrowia powołuje się na apel
Minister Zdrowia Adam Niedzielski odpowiedział na apel dotyczący szczepień na koronawirusa SARS CoV-2. Poinformował, że szczepienia będą miały charakter dobrowolny, a dopuszczenie szczepionek do użytku oznacza, że zarówno ich skuteczność jak i bezpieczeństwo zostały odpowiednio zbadane. Przed wprowadzeniem na rynek wymagane jest uzyskanie pozytywnej opinii organów, tj. Komisji Europejskiej, Międzynarodowej Rady Harmonizacji Wymagań Technicznych dla Rejestracji Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi, Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Europejskiej Agencji Leków, Komisji Europejskiej, czy Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji.
Zaangażowanie w ten proces ekspertów ze wszystkich krajów Unii Europejskiej zapewnia najwyższy poziom merytoryczny ocen, zgodny z aktualnym stanem wiedzy medycznej. MZ podkreślił, że na przestrzeni ostatnich 30 lat wdrożono dobrze działający system restrykcyjnych wymagań, warunkujących wprowadzenie szczepienia do obrotu. Teorie głoszące, że szczepionka mRNA poprzez modyfikację ludzkiego genomu mogłaby ingerować w ludzki DNA, są sprzeczne z biologią komórki i aktualną wiedzą medyczną [5].
Nauka przeciw pandemii
Kilkunastu uznanych ekspertów z dziedziny chorób zakaźnych, wakcynologii, wirusologii, medycyny rodzinnej zjednoczyło się w ramach inicjatywy „Nauka przeciw pandemii”. Działanie to ma na celu szerzenie merytorycznej wiedzy na temat szczepień przeciwko COVID-19, celem osiągnięcia odpowiedniego poziomu wyszczepialności populacji. W ramach tej inicjatywy naukowcy stworzyli białą księgę „Szczepienia przeciwko COVID-19. Innowacyjne technologie i efektywność”, która stanowi źródło rzetelnych informacji na temat szczepionek przeciw COVID-19 [6].
Źródła:
- http://www.pteilchz.org.pl/
- http://www.pteilchz.org.pl/wp-content/uploads/2020/12/stanowisko-141.20.P-VIII.pdf
- http://apelnaukowcowilekarzy.pl/
- https://sum.edu.pl/uczelnia/wiadomosci-z-zycia-uczelni/12426-oswiadczenie-prof-dr-hab-n-med-marka-krzystanka-dot-apelu-naukowcow-i-lekarzy-w-sprawie-szczepien-na-koronowirusa-sars-cov-2
- https://www.gov.pl/web/zdrowie/odpowiedz-na-apel-dotyczacy-szczepien-na-koronawirusa-sars-cov-2
- Nauka przeciw pandemii. Szczepienia przeciw COVID-19. Innowacyjne technologie i efektywność
